بررسي ترانه سرايي در ادبيّات فارسي

A Study of Song-Writing in Persian Literature

ترانه در لغت به معناي خرد، تر و تازه از ريشهء اوستايي تئورونه، اصطلاحي عام بوده است كه بر انواع قالب هاي شعري ملحون يا همراه موسيقي به ويژه فهلويّات، دو بيتي، رباعي و بيت اطلاق مي شده است. با توجه به ريشه باستاني ترانه ها، كهن ترين اشعار فارسي در ميان اين نوع ادبي يافت شده است. در اين جستار، ترانه سرايي در ادبيّات فارسي بررسي مي شود، نخست به تعريف ترانه و سير آن در گذشته و امروز پرداخته مي شود. سپس به ويژگي هاي وزن ترانه، زبان ترانه و درون مايه آن مي پردازيم و شعر و ترانه امروز، ساختار و وزن آن كاويده مي شود. زبان ترانه ساده و صميمي است و درون مايه هاي آن معمولاً توده اي، عاميّانه و احساسي است. ترانه با تعريف امروزي خود معادل و القا كنندهء تصنيف است. در دوران معاصر، قافيه دار بودن و سازگار بودن شعر با عروض، از پيش شرط هاي ترانه بودن يك شعر نيست.

Song literally means freshness which has Avestan roots. It is a generic term which refers to different types of rhythmic and musical poetry, such as couplet, quatrain, and folkloric songs. Since songs are ancient, the old Persian poems are considered in this literary genre. In this paper, the rhythms, rhymes, themes, the language, and the structures of the contemporary songs are investigated. The language of the songs is simple and friendly and their themes are emotional and popular. Today's definition of song is very close to lyric. Thus, today, having rhythm and rhyme is not necessary for a poem to be considered as a song.