بررسي و تحليل فرايندهاي فرانقش انديشگاني در شعر «كسي كه مثل هيچ كس نيست» اثر فروغ فرخزاد در چارچوب نظريه‌ ي نقش گراي هليدي

An ideational metafunction processes analysis of the poem "the one who is not like anyone" by Forough Farokhzad based on Halliday's systemic functional theory

نظريه‌ي نقش‌گرايي هليدي محصول نگاهي اجتماعي به زبان است كه به كمك فرانقش‌هاي سه‌گانه‌ي انديشگاني، بينا فردي و متني در زبان اتفاق مي‌افتد.‌ با تأكيد بر جنبه‌ي اجتماعي اين چارچوب نظري پژوهش پيش رو بر آن است تا با بررسي سهم فرايندهاي مختلف فرانقش انديشگاني در شعر«كسي كه مثل هيچ كس نيست» اثر فروغ فرخزاد جنبه‌هاي اجتماعيِ ذهنيتي شاعرانه را واكاود كه به خلق اين متن ادبي انجاميده است. با علم به اينكه فرايند ذهني در اين شعر در مقايسه با ساير فرايندهاي اصلي كمترين بسامد آماري را داراست، پژوهش پيش رو در پي پاسخ به اين پرسش است كه در اين شعر فرايند ذهني چگونه بر ديگر فرايندها تأثير مي‌گذارد؟ با پاسخ به اين پرسش اصلي شايد بتوان به اين پرسش فرعي نيز پاسخ گفت كه آيا يك فرايند حداقلي مانند فرايند ذهني در اين شعر به عنوان ايده‌ي شاعرانه، امكان بسط به يك گفتمان غالب اجتماعي را خواهد داشت؟ فرض پژوهش بر اين بوده است كه فرايند ذهنيِ خواب ديدن، ساير فرايندها را در راستاي خود جهت داده تا كليت متن را همچون برشي از بافت فرهنگي اجتماعي جامعه، بازتوليد كرده و آينده‌ي آن را كه همانا آمدن كسي است كه مثل هيچ كس نيست، پيش‌گويي نمايد. با بررسي آماري فرايندهاي فرانقش انديشگاني، ضمن تأييد حداقلي بودن فرايند ذهني(10/5 % كل فرآيندها) در ميان فرايندهاي اصلي شعر، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه ساير فرايندها در جهت بسط فرايند ذهني و تأييد ايده‌ي اين فرايند عمل كرده‌اند كه همانا پيش‌گويي آمدن كسي است «كه مثل هيچ كس نيست».

Hallliday's systemic functional theory is a social look at language which is interwoven with three metafunctional processes. The present paper is an analysis of the role of different processes in the poem "The one who is not like anyone" by Forugh Farrokhzad. In this paper we ask how the mental process affects other processes and whether it is possible for a minimal process in a poetical position to be developed into a dominant social discourse. In a broader sense, is poetic vision capable of turning into a substantial social discourse? The ideational metafunction section and processes from Halliday´s (1976) systemic functional theory are selected for the analysis. It is argued that the most usage of material and relational processes and the least usage of mental processes are used in her poem, respectively. Thus other processes have been used in accordance with the development of mental process to foretell someone is coming.