تحليل روانشناختي شخصيت "بهرام" در هفت پيكر نظامي با تكيه بر فرآيند قصه درماني

A Psychological Analysis of the Character of "Bahram" in Nezami's Haft Peykar Based on Story Therapy

منظومه ي هفت پيكر به لحاظ ساختار داستاني و قصه گويي هاي پي در پي كه در متن روايت اصلي رخ مي دهند، روند ويژه اي را در شخصيت پردازي و حادثه آفريني طي مي كند. داستان هاي تو در تو بيش از آن كه در پي رسيدن به آخرين حادثه يا آخرين گام در شكل گيري داستان باشند، مسير پنهان شخصيت اصلي اين داستان، يعني بهرام را شكل مي دهند. گويا همه ي آن چه روايت اصلي را مي سازد، تنها براي تغيير، تكامل، آرامش بخشي و به نهايت رسيدن بهرام است؛ از اين رو مي توان اين منظومه را با رويكرد نقد روانشناختي مبتني بر قصه درماني تحليل كرد. در اين پژوهش ، متن داستان به شيوه ي استقرايي مورد بررسي قرار گرفت. آن چه مسلم است تك تك راويان درون متن با قصه گويي، بهرام را در مسير پشت سر گذاشتن دردها، رسيدن به آرزوها و حتي پيشگيري از خطاهاي رفتاري ياري مي رسانند. قصه گويي ها در تنه ي روايت اصلي نه براي پيشبرد حادثه و نه در راستاي شخصيت پردازي است ؛ بلكه قصه ها به طور مستقيم با لايه هاي دروني و بيروني شخصيت بهرام در ارتباط اند.

Nezami’s Haft Peykar has a frame tale narrative structure presenting a special process in characterization and plot development that can be studied in the light of psychological theories. In Haft Peykar, structure and the frame story and even the dialogues between characters are filled with symbolic signs. The analysis of characters within the story and the stories told by them, which are woven within the main structure of Haft Peykar seem to lead to Bahram, the main character's development and final repose. By analyzing the character of “Bahram” and gathering signs in his speech and attitude based on principles of psychology, the writer has tried to study it from a psychological perspective and to apply it in the process of story therapy.