تعيين رتبه كارايي استان‌هاي كشور در توليد پياز با استفاده از روش تحليل پوششي داده‌ها

Determining the Efficiency of Iran’s Provinces in Onion Production: Application of Data Envelopment Analysis

در اين پژوهش، براي تعيين رتبه­ي استان­هاي گوناگون از لحاظ كارايي توليد پياز، از روش تحليل پوششي داده ­ها، استفاده شد. نتايج نشان دادند كه در رويكرد نهاده­ گرا و با فرض بازده ثابت نسبت به مقياس از 25 استان مورد مطالعه، اين رهيافت با تقسيم واحدهاي نمونه به استان­هاي به گونه نسبي ناكارآمد (آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي، خراسان رضوي، خوزستان، فارس، كهگيلويه و بويراحمد و مركزي) و استان­هاي كارا (ساير استان­ها)، توانايي محدودي در رتبه ­بندي از خود نشان مي­دهند. با همين رويكرد و فرض بازده متغير نسبت به مقياس، توانايي مدل در رتبه‌بندي و ايجاد تمايز ميان واحدهاي مورد مطالعه به كمينه ممكن كاهش يافته و همه واحدهاي مورد مطالعه در گروه واحدهاي كارا قرار مي­گيرند. رويكرد محصول­ گرا در شرايط بازده ثابت نسبت به مقياس، نتايجي مشابه با وضعيت نهاده­ گرا ارايه كرده و در شرايط بازده متغير نسبت به مقياس تا حدي توانايي رتبه ­بندي از خود نشان مي­دهد. در نتيجه، بمنظور ايجاد يك رتبه­ بندي كامل در ميان استان­هاي توليدكننده پياز از تركيب روش­هاي اندرسن و پيترسن (A-P) و چياو پينگ و همكاران استفاده شد. بررسي ميانگين كارايي در الگوهاي گوناگون و رتبه ­بندي آن­ها نشان داد كه استان­هاي ايلام، خراسان جنوبي، گلستان و سيستان و بلوچستان به­ترتيب بيش‌ترين كارايي و در نتيجه رتبه­ هاي نخست تا چهارم و استان­هاي خراسان رضوي، آذربايجان شرقي، خوزستان و فارس با رتبه­هاي 23، 22، 21 و 20 كم‌ترين كارايي را داشتند. مقايسه نتايج بدست آمده از رتبه­ بندي بر اساس كارايي با رتبه ­بندي عملكرد، نشان داد كه تنها جنوب استان كرمان، همدان، كرمانشاه، زنجان و كهگيلويه و بويراحمد در گروه ­بندي مشابهي قرار گرفته ­اند.

In this study, Data Envelopment Analysis (DEA) was used to rank 25 onion producing provinces of Iran according to efficiency scores. The results illustrated that this approach could only divide the provinces into relatively inefficient (East Azerbaijan, West Azerbaijan, Razavi Khorasan, Khozestan, Fars, Kohgiluye & Boyerahmad and Markazi) and efficient categories (the other provinces). DEA ability in ranking reduced by changing the assumption from Constant Return to Scale (CRS) to Variable Return to Scale (VRS) in input-orientated model. The output-orientated model produced some better results, especially under VRS assumption. In order to achieve a full efficiency ranking, Andersen & Petersen and Chiao-Ping et al. methods were applied. The evaluation of average efficiency rankings showed that the provinces of Ilam, South Khorasan, Golestan and Sistan and Baluchestan had the best ranks from first to forth and the provinces of Rasavi Khorasan, East Azerbaijan, Khozestan and Fars took the least places in ranking, respectively. The comparison between yield and efficiency ranking results showed that only South Kerman district and Hamedan, Kermanshah, Zanjan and Kohgiluye and Boyeramad provinces were in the same ranking groups.