بررسي توان رقابتي شركت هاي پالايش نفت از طريق اندازه گيري شاخص هاي ضريب حمايت-مطالعه موردي شركت پالايش نفت اصفهان

Study of Oil Refining Company Competitiveness through Measure of Products Support Indices - The case Study of Isfahan Refinery

ايران با پشت سر گذاشتن فشار تحريم هاي اقتصادي، با اجراي برجام ، فرصتي جهت حضور فعال در عرصه اقتصاد جهاني كسب نموده كه شرط موفقيت در استفاده از اين فرصت، برخورداري از صنايع داراي مزيت و توان اقتصادي در برابر رقبا مي باشد. بررسي و ارزيابي توان رقابتي صنايع مادر جهت تدوين و اجراي سياست هاي كلان از جمله سياست هاي حمايتي، امري لازم و ضروري است. صنعت نفت ايران و شركت هاي تحت پوشش آن به دليل اهميت نفت در تامين انرژي ساير صنايع و سهم بالاي آن در اقتصاد ملي در دوره پس از اجراي برجام، يكي از صنايع مادر محسوب مي گردد كه نيازمند توجه و حمايت لازم از سوي مسئولين مي باشد. در اين مطالعه كه يك تحقيق تحليلي- توصيفي است بر اساس صورت هاي مالي منتهي به سي ام اسفند1391، جهت بررسي توان رقابتي شركت پالايش نفت اصفهان، شاخص هاي ضريب حمايتي شامل ضريب حمايت اسمي محصول، ضريب حمايت اسمي نهاده و ضريب حمايت موثر سه فرآورده منتخب شامل بنزين ، نفت سفيد و نفت گاز اندازه گيري گرديده است. نتايج نشان مي دهد كه با وجود حمايت از نهاده هاي توليد شامل نفت خام و انرژي از طريق تخفيف و اختصاص يارانه ، به دليل اعمال سياست هاي محدود كننده اقتصادي از اين محصولات حمايت نگرديده و هزينه هاي پنهان از جمله ماليات غير مستقيم بر شركت تحميل و موجب ضرر و زيان شركت گرديده است كه استمرار اين وضعيت موجب آسيب بر توان رقابتي صنعت نفت در دوره پسا تحريم خواهد شد.

Iran has gained an opportunity for active presence on the global economic scene, with the recent lessening of sanctions following the Iran nuclear deal. To take advantage of market opportunities Iran needs to strengthen the competitive position of its industries. Appropriate supportive economic policies has to be bsaed on a sound understanding of the competitiveness of key industries. In this connection the oil industry is particularly important given its central role in the Iranian economy. In the study, we use a descriptive analytical approach to study the competitiveness of Isfahan refinery using the company’s latest financial statements for 2011-2012 to calculate the values of protection factors received by the company including nominal protection of products and inputs and effective protection rates of the three selected products of petrol, kerosene and gasoline. The results indicate that despite subsidized pricesn for inputs, restrictive economic policies means that the products do not receive any effective protection due to the burden of indirect taxes imposed on the company which cause the company to turn into a loss making enterprise. The continuation of current policies will seriously undermine the competitiveness of the oil industry in the post sanctinos era.