تدوين شاخص ارزيابي و رتبه بندي شركت هاي فعال در حوزه نفت و فرآورده هاي نفتي بر حسب ريسك نوسانات نرخ ارز

Develop a criterion for evaluating and ranking the active companies in field of oil and petroleum products in terms of the risk of exchange rate fluctuations

ريسك نوسانات نرخ ارز به عنوان يكي از عمده ترين ريسك هاي تاثير گذار بر جريان مالي فعاليت بنگاههاي اقتصادي تلقي مي گردد. از اينرو اولين گام جهت مديريت آن، اندازه گيري و كمي سازي ريسك است. يكي از چالش هاي اساسي در اين حوزه، فقدان سازوكار جامع و يكپارچه در اندازه گيري اين ريسك و رتبه بندي بنگاه ها بر اساس آن است. در واقع علت اصلي مشكلات مذكور، عدم طراحي به يك سازوكار دقيق و جامع براي ارزيابي كليه بنگاههاي اقتصادي است. لذا در اين پژوهش تلاش شده است تا يك سازوكار دقيق، جامع و كاربردي جهت اندازه گيري و رتبه بندي ريسك نوسانات نرخ ارز با استفاده از روش «ارزش در معرض ريسك» و با بهره گيري از فرآيند زنجيره اي ماركوف در مدل سازي خانواده GARCH براي شركت هاي فعال در حوزه نفت و فرآورده هاي نفتيِ پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار طراحي گردد. اين مدل نه تنها قادر است كليه محدوديتهاي سازوكارهاي جاري را برطرف نمايد، بلكه با توجه به انعطافپذيري بالا، داراي مزاياي ديگري از جمله برخورداري از قابليت تعميم متناسب با ساختار و ويژگيهاي متغيرها است. نتايج تحقيق نشان مي دهد كه قيمت سهام اكثر شركت ها از توزيع GED تبعيت مي كنند و بصورت نامتقارن از شوك هاي قيمتي تاثير مي پذيرند. همچنين استفاده از مدل هاي ماركوف سوئيچينگ، دقت برازش مدل ها را بهبود مي دهد. نتايج رتبه بندي شركت ها نيز نشان مي دهد كه در كوتاه مدت به ترتيب شركت ها با نماد پارسان، شيراز و مارون و در بلندمدت شركت ها با نماد شبريز، شپنا و پارسان بيشترين تاثير را از نوسانات نرخ ارز مي پذيرند.