رابطه‌ي حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت با سبك‌هاي مقابله‌اي

The relation between positive psychological states and coping styles

مقدمه: به نظر مي‌رسد كه توجه به توانايي‌ها، به جاي توجه به ناتواني‌ها و ضعف‌هاي بشري، در برنامه‌هاي سلامت، موثرتر و كارآمدتر باشد. حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت شامل توكل به خدا، خوش‌بيني و ... مي‌باشند و پژوهشگران، بارها به رابطه‌ي بين مثبت ديدن و استفاده از راهبرد موثر در برابر ناتواني‌ها و مشكلات رواني اشاره نموده‌اند. پژوهش حاضر با هدف بررسي رابطه‌ي حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت با سبك‌هاي مقابله‌اي انجام گرفت . روش‌كار: جامعه‌ي آماري اين پژوهش مقطعي-همبستگي در سال 1391، تمام دانشجويان مشغول به تحصيل در دانشگاه‌هاي آزاد و پيام نور در دامنه‌ي سني 24-19 سال شهرستان فريمان در استان خراسان رضوي بود. نمونه شامل 230 نفر از دانشجويان (115 پسر و 115 دختر) هستند كه به روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند و پرسش‌نامه‌ي راهبردهاي مقابله با استرس (لازاروس و فولكمن، 1984) و پرسش‌نامه‌ي حالت-هاي روان‌شناختي مثبت (رجايي، خوي‌نژاد و نسايي، 1390) را تكميل كردند. اطلاعات با آزمون تحليل رگرسيون چندمتغيره با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه‌ي 18 تحليل گرديدند. يافته‌ها: بين حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت با راهبرد مقابله‌ي مسئله‌مدار، رابطه‌ي مثبت و معني‌دار (0/01>P) هم‌چنين بين حالت قدرداني با راهبرد مقابله‌ي هيجان‌مدار رابطه‌ي مثبت و معني‌داري وجود دارد (0/05>P). بين حالت‌هاي خوش‌بيني و احساس آرامش با مقابله‌ي هيجان‌مدار رابطه‌ي منفي و معني‌داري به دست آمد (0/01>P) اما بين ساير حالت‌هاي روان‌شناختي با مقابله‌ي هيجان‌مدار، رابطه‌اي به دست نيامد. تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت شامل هدف‌مندي، قدرداني، اجتماعي بودن و خوش‌بيني 27 درصد واريانس سبك مقابله‌ي مسئله‌مدار را تبيين مي‌كنند و دو حالت قدرداني و خوش‌بيني 0/053 درصد واريانس سبك مقابله‌ي هيجان‌مدار را پيش‌بيني مي‌كنند. نتيجه‌گيري: در مجموع، حالت‌هاي روان‌شناختي مثبت، رابطه‌ي نيرومندتري با سبك‌هاي مقابله‌اي مسئله‌مدار نسبت به سبك‌هاي هيجان‌مدار دارند.

Introduction: It seems that attendance to humans’ abilities indeed to disabilities and human defects is more effective in health programs. The researchers currently referred to the relation between positive psychological states such as trust on God, hope and … with effective strategy for coping with mental problems and disabilities. The present study aimed to assess the relation between positive psychological states and coping styles. Materials and Methods: The statistical community of this cross-sectional/correlative research consists of all 19-24 year students in Payam-e-Noor and Islamic Azad Universities of Fariman city in Khorasan Razavi province in 2012. The sample included of 230 participants (115 men and 115 women) who selected through cluster sampling method. They fulfilled the stress coping strategies questionnaire (Lazarus and Folkman, 1984) and positive psychological states questionnaire (Rajaei, Khoynezhad and Nesaei, 2011). Data analyzed by multivariable regression and SPSS software version 18. Results: There is positive and significant relation between positive psychological states and problem focused coping strategy (P<0.01). The same relation is seen between acknowledgment and emotion focused coping strategy (P<0.05). Also, there is negative and significant relation between hope and relaxation and emotion focused coping strategy (P<0.01) but there is not any relation between other positive psychological states and emotion focused coping strategy. The findings of multivariable regression showed that positive psychological states included goal, acknowledgement, socialization and optimism can explain 27% of problem focused coping strategy and two states of acknowledgement and optimism can predict 0.053% of emotion focused coping strategy. Conclusion: Overall, the positive psychological states have stronger relation with problem-focused coping strategies in comparison to emotion-focused coping strategies.