قلعه سكوهه سيستان و نقش تاريخي آن در وقايع شرق ايران در دوره قاجاريه

Sistan Sekouhe Castle and its historical role in East events during Qajar Era

از قديم الايام جلگه نسبتاً هموار سيستان بنا به موقعيت­هاي خاص جغرافيايي و منطقه ­اي مورد تهاجمات داخلي و خارجي واقع مي­گرديد. از اين رو حكمرانان و مردم سيستان همواره اقدام به ساخت قلاع بزرگ با حصارهايي مرتفع با اهداف نظامي و دفاعي جهت پيشگيري از آسيب و حفظ جان و مالشان در برابر تهاجمات مكرر دشمنان مي­نمودند. قلعه سكوهه يكي از قلاع مهمي است كه به لحاظ چنين ضرورت­هايي سنگ بناي اوليه آن از دوره افشاريه و زنديه گذاشته شد و در عهد قاجاريه كه تخت گاه حاكمان سيستان گرديد توسعه يافت. در ساخت آن از مصالح بومي با توجه به شرايط اقليمي استفاده شده و هنر و معماري آن نيز تلفيقي از عهد صفويه و قاجاريه با رگه ­هايي از تاثير معماري اروپايي است و نمادهاي سنت بومي، توسعه­ طلبانه دو دولت روس و انگليس كه مناطق شرقي ايران در معرض مداخلات و تهديدات و اقدامات آنها واقع شده بود، حاكمان و مردم اين منطقه به شايستگي در انجام و بازيابي هويت ملي و ايراني خود ايفاي نقش مي­نمايند؛ به ويژه در زمان ناصرالدين شاه پس از يك دوره از هم گسيختگي سياسي، اهميت اين مطلب بيشتر نمايان مي­شود. پژوهش پيش رو با نگرشي تاريخي و به شيوه كتابخانه­ اي با استناد به منابع مكتوب تاريخي و بهره­ گيري از تاريخ شفاهي به روش تحليلي توصيفي نگاشته شده است.

From ancient times, the rulers and the people of Sistan , at relatively flat plain proceeded to build high walls and large castles For defense against their enemies attacks and surviving of their lives and properties. In building these castles and wall they have used the folk arts and materials. Sekouheh Castle is one of the most important fortresses. its basic building blocks was for Afshariye and Zand era and later، it was developed in Qajar era because of being chosen as Sistan capital city. Sekouhe castle Art and architecture is the fusion of of the Safavid and Qajar era .Also it is the symbol of the Islamic Iranian native traditions At a time when Iran's eastern areas prone to interference or threats and expansionist actions of Russians and the British government .Rulers and the people of this region gently perform and recover their national Iranian identity ,Especially at the time of Naser adin Shah, after a period of political fragmentation, its importance is more visible. This article has a historical approach. It is library-based research based on historical written sources and oral history which is written as descriptive analysis method.