زيمل: فضاي اجتماعي شهر و كلان‌شهر

سرنوشت بسياري از مقالات زيمل چنين بوده كه حياتي از آن خود و دور از زمينه و خاستگاهشان در پيش گيرند. در عين حال، مقالات ديگر كه به موضوعات مشابه مي‌پردازد، در غالب موارد يا اصلاً به آنها وقعي نهاده نشده و يا به صوري كاملاً متفاوت مورد بررسي قرار گرفته‌اند. بررسي حاضر در صدد پرداختن به سه مجموعه اثر است كه معمولاً مجزا از هم تصور شده‌اند. در برخي موارد نيز، به ندرت آنها را مورد بررسي قرار داده‌اند. علي‌رغم اين واقعيت كه دو مقاله زيمل در باب «جامعه‌شناسي فضا» ( كه سهم وي را به «جامعه‌شناسي» (1908) شكل مي‌دهند) اول بار در 1903 يعني همان سال انتشار «كلان‌شهر و حيات ذهني» (شكل درست‌تر آن «كلان‌شهرها و حيات ذهني است) منتشر شدند، سهم زيمل در جامعه‌شناسي فضاا به ندرت به تفصيل مورد بررسي قرار گرفته و به زحمت با مقاله مشهورتر وي در باب كلان‌شهر ارتباط يافته است. عناوين اين دو مقاله كه به فضاي اجتماعي مي‌پردازد عبارتند از: «در باب فرافكني‌هاي صور اجتماعي در فضا» و «جامعه‌شناسي فضا». به نوبه خود، مقاله زيمل در خصوص كلان‌شهر، كه لوئيس ورث در كتاب نگاره‌اي كه بر كتاب نافذ پارك و برگس «شهر» (1925) نگاشته، آن‌را «مهم‌ترين مقاله جامعه‌شناختي در مورد شهر» مي‌نامد. هرگز در سياق ديگر مقالات وي در مورد شهرها، به ويژه رم، فلورانس و ونيز قرار داده نشده است. اين سه مقاله، مفهومي بسيار متفاوت در مورد شهر را ارائه مي‌دهند و به‌طور خاص بر ابعاد زيبايي‌‌شناختي شهر تأكيد دارند.