شناسايي و تحليل پيشران‌هاي روند بهبود ارزش افزوده اقتصادي در راستاي آينده‌نگاري شركت‌ها

ناپايداري محيط كنوني كسب‌وكار در ايران، بخت موفقيت را به شركت‌هايي مي‌دهد كه قادر به شناسايي، كنترل و پيش‌بيني روندهاي تغيير باشند و بر اين اساس آينده‌نگاري نمايند. پژوهش حاضر در پي شناسايي و تحليل پيشران‌هاي درون‌سازماني است كه موجب روند صعودي ارزش ‌افزوده اقتصادي (EVA) در شركت‌هاي بورس اوراق بهادار تهران، به‌عنوان مهم‌ترين شركت‌هاي حاضر در عرصه اقتصاد كلان ايران مي‌شوند. ابتدا به روش كيفي و با كمك آراي خبرگان، پيشران‌ها شناسايي و طبق الگوي راهبردي زنجيره ارزش پورتر دسته‌بندي شدند. در ادامه به روش كمّي و با كمك نرم‌افزار معادلات ساختاري PLS، رابطه پيشران‌هاي شناسايي‌شده با روند رشد EVA و روابط چندگانه ميان پيشران‌ها بررسي شد. يافته‌هاي تحقيق بر روي 24 شركت در قلمرو زماني 1390 تا 1394 نشان داد كه پنج مورد از پيشران‌ها (توان شركت در عمليات، امور اداري و اجرايي، ترفيع و بازاريابي، R&D و IT) بر اساس زيرشاخه‌هاي شناسايي‌شده براي آنها، رابطه مثبت و معناداري با روند رشد EVA دارند. معناداري برخي از روابط ميان پيشران‌ها نيز مورد تأييد قرار گرفت. نتايج اين پژوهش ما را به سمت و سوي پيشران‌هاي اثرگذارتر با قابليت كنترل بيشتر و لحاظ آنها در آينده‌نگاري و تدوين راهبردهاي آينده‌نگر رهنمون مي‌سازد.