پيامدهاي (اجتماعي، فرهنگي، اقتصادي، سياسي و امنيتي) ظهور طبقه متوسط جديد در ايران

مقاله حاضر پژوهشي براي بازشناسي پيامدهاي ظهور طبقه متوسط جديد در ايران است. اين طبقه به قشرهاي نوظهور و نوپديدي اشاره دارد كه در جامعه جديد شكل گرفتهاند و در درجه اول با ويژگي‌هاي شهرنشيني، اشتغال جديد و تحصيلات شناخته مي‌شوند. با اجراي برنامه‌هاي نوسازي در ايران از اوايل دهه 1370 روز به روز موقعيت طبقه متوسط جديد ارتقا يافته كه خود پيامدهايي براي جمهوري اسلامي ايران داشته است. در بُعد اجتماعي مطالبه حقوق شهروندي بيشتر، افزايش حس مشاركت جويي در تصميم گيري‌ها، گسترش شهرنشيني، درخواست براي رفاه بيشتر، افزايش استانداردهاي زندگي و ... تقاضاهاي جديدي بود كه بيش از پيش از سوي آنها مطرح شد. در بعد فرهنگي گسترش رسانه‌هاي ارتباط جمعي و افزايش ضريب نفوذ آن در جامعه و توسعه ارزشهاي فرهنگي نوين از پيامدهاي ظهور و توسعه اين طبقه است. طي دو دهه اخير به تدريج ميان قشر بالاي طبقه متوسط جديد و نظام سياسي موجود در بعد امنيتي فاصله و شكاف ايجاد شده است و در صورت فراهم بودن شرايط، اين طبقه اجتماعي مي‌تواند به نيروي سياسي تمامعيار تبديل شود. نظام جمهوري اسلامي ايران بايد در جستوجوي مكانيسمي ‌مناسب براي پاسخگويي به توقعات و انتظارات فزاينده طبقه متوسط جديد باشد تا از تنشهاي اجتماعي و سياسي بيشتر ممانعت كند. احتمال دارد در صورت عدم توجه دقيق، اين طبقه به تدريج به مقوله امنيتي تبديل شود و به عنوان تهديد جلوه كند.