رويكرد مكتب انگليسي به مفهوم امنيت در روابط بين الملل

بشر از آغاز ورود به پهنه هستي، با معماي امنيت رو به رو بود، زيرا عوامل محيطي مهمترين خطر براي حياتي ترين ارزش بشر، يعني زندگي به شمار مي آمدند. بسياري از اين خطرها نيز از سوي نيروهاي طبيعي بود. بدين علت امنيت معماي آشناي زندگي بشر است. اما امنيت، مانند ساير ارزشها و مفاهيم اجتماعي، به شرايط و واقعيتهاي موجود بستگي دارد و به دليل كاركرد نيروهاي ژرف و اثرگذاري آنها بر محيط اجتماعي، مفهومي پوياست. بر اين اساس دوره هاي مختلف حيات بشر شاهد تحولاتي شگرف در مفهوم امنيت بوده است. طي چند سده اخير، فروپاشي جهان دوقطبي و پايان جنگ سرد، از جمله نقاط عطف حيات بشري بوده اند كه به دليل تغيير ساختار نظام بين الملل، تغيير سياست قدرتهاي بزرگ و ورود بازيگران جديد به سپهر جهان سياست، و تحولات شگرف علمي و فرايند جهاني شدن، تحولات شگرفي را در مفهوم امنيت پديد آوردند. اين تحولات بزرگ، ضرورت بازانديشي نظري و بيان طرح مفهومي و نظري تازهاي را در بررسي تغييرات شكلي و ماهوي پديدآمده در مفهوم امنيت اجتناب ناپذير كرده است. در اين راستا رويكردهاي سنتي مطالعات امنيتي در تعريف امنيت، دامنه شمول موضوعات امنيتي و سطح تحليل مناسب پويش هاي امنيتي مورد نقد و چالش جدي صاحب نظران مكاتب مختلف فكري قرار گرفت. بر اين اساس ديدگاه هاي جريانهاي اصلي نظريه هاي روابط بين الملل به مقوله امنيت، نقد و بازانديشي شد. از جمله مكاتبي كه در اين مسير گامهاي مهمي برداشت و چشم انداز متفاوتي ترسيم كرد، مكتب انگليسي بود. البته شاهد فاصله اي قابل توجه و مهم ميان گرايشهاي مختلف موجود در اين مكتب در حوزه امنيت هستيم كه بر مسئله تأمين امنيت براي دولتها و تأمين امنيت براي ملتها تمركز دارند.