نوسانات فصلي جمعيت شته سبز بادام (.Brachycaudus amygdalinus (Schout و شته آردي بادام (.Hyalopterus amygdali (Blanch روي درختان بادام در منطقه نجف آباد

Seasonal Population Fluctuation of Brachycaudus amygdalinus (Schout.) and Hyalopterus amygdali (Blanch.) on Almond Trees in Najafabad Region

شته‌ها به عنوان يكي از مهمترين آفات گياهي، از جمله درختان بادام مي‌باشند. در اين تحقيق نوسانات فصلي جمعيت دو گونه شته سبز و آردي بادام طي سال‌هاي 1378و1379 در منطقه نجف آباد روي درختان بادام بررسي، و زمان تفريخ تخم، ظهور، اوج طغيان، مهاجرت بهاره به ميزبان ثانوي، ميزبان‌هاي ثانوي، مهاجرت برگشتي از ميزبان ثانوي در پائيز، زمان تخم گذاري، تعداد تخم گذاشته شده، ميزان خسارت، ساير ميزبان‌ها و برخي از دشمنان طبيعي با انجام نمونه برداري‌هاي منظم و استفاده از تله‌هاي زردآبي، مطالعه شد. در اولين هفته‌هاي آغازين بهار در منطقه نجف آباد، علائم ظهور شته‌هاي سبز بادام روي سرشاخه‌هاي جوان بادام به صورت پيچش شديد برگ‌ها و در ادامه، طغيان شديد جمعيت و كاهش رشد سرشاخه‌ها و كوتاه شدن اندازه ميان گره‌ها ظاهر شد. در فاصله زماني اندك، كلني شته آردي بادام نيز در سطح زيرين ديگر برگ‌ها تشكيل گرديد. تفريخ تخم هر دو گونه هم‌زمان بود ولي تشكيل كلني و افزايش جمعيت شته آردي حدود دو هفته ديرتر از شته سبز اتفاق افتاد. با آغاز فصل گرما هر دو گونه فوق درختان بادام را به سمت ميزبان‌هاي ثانوي جهت تابستان گذراني ترك كردند. در اواخر تابستان با اختلاف فاز اندكي روي ميزبان ثانوي در ابتدا اشكال ماده زنده زاي مهاجر بازگشتي ( Gynopara ) و سپس نرهاي جنسي تشكيل و به درختان بادام مهاجرت كرده و در آنجا نرهاي جنسي مهاجر با ماده‌هاي جنسي توليد شده توسط شته‌هاي ژينوپار جفت گيري كرده و سرانجام تخم گذاري در كنار جوانه‌ها صورت گرفت.

Aphids are known as important pests of plants specially almond trees. Seasonal population fluctuation of two aphid species, Brachycaudus amygdalinus (Schout.) and Hyalopterus amygdali (Blanch.) were studied in 1999-2000 on almond trees in Najafabad area. Characteristics such as times of egg hatch, appearance, outbreak, spring migration to alternative hosts, migration from alternative hosts in fall, oviposition, number of eggs laid, damage degree, alternative, other primary hosts and some natural enemies were investigated. In early spring damage signs of B. amygdalinus were expressed on almond twigs as serious leaf curling followed by retarded growth of twigs and shortened internodes. Shortly after that H. amygdali colonized other leaves. For both species egg hatching was coincided in late winter however colonization and population increase of H. amygdalei were observed two weeks later than what was observed for B. amygdalinus. With the onset of warm season, both species moved from almonds to alternative hosts for aestivation. Gynoparae shortly followed by males appeared on alternative hosts in late summer and migrated to almonds. Oviparae produced by gynoparae mated with males and laid their eggs near the buds.