مقايسه روند يابي سيل با دو روش ماسكينگام و ماسكينگام-كانژ در بخشي از رودخانه ليقوان

Comparison of Flood Routing by Muskingum and Muskingum-Cunge Methods in Section of Lighvan River

رونديابي جريان به عنوان يك فرايند رياضي براي پيش بيني تغييرات بزرگي، سرعت و شكل موج سيل به صورت تابعي از زمان در يك يا چند نقطه در طول آبراهه، كانال يا مخزن مي‌باشد. براي انجام رونديابي سيل از دو روش هيدروليكي و هيدرولوژيكي استفاده مي‌شود. روش هيدرولوژيكي گرچه دقت روش هيدروليكي را ندارد ولي بسيار ساده‌تر از آن بوده و در طراحي سازه‌ها و كنترل سيل با اطمينان قابل قبولي به كار مي‌رود. تحقيق حاضر در بازه‌اي از رودخانه ليقوان (حد فاصل ايستگاه‌هاي هيدرومتري ليقوان و هروي) در استان آذربايجان شرقي به طول 12 كيلومتر انجام گرفت. در اين تحقيق با استفاده از اطلاعات ثبت شده در ايستگاه‌هاي ليقوان و هروي، دبي سيل براي دوره‌هاي بازگشت 2، 10، 20، 50 و100 ساله محاسبه شد. سپس رونديابي هر يك از دبي‌هاي سيل‌ها با دوره‌هاي بازگشت مختلف با دو روش ماسكينگام و ماسكينگام- كانژ انجام گرفت. نتايج نشان داد كه دبي‌هاي رونديابي شده با اين دو روش با مقادير دبي مربوط به آن دوره باز گشت در ايستگاه هروي (ايستگاه پايين دست) داراي اختلاف زيادي مي‌باشد. دلايل به وجود آورنده اين اختلاف، مي‌تواند متعدد باشد كه از آن جمله مي‌توان به كوهستاني بودن منطقه و وجود شاخه فرعي در بين دو ايستگاه اشاره نمود.

Discharge routing as a mathematic process to forecast the changes of greatness, speed and form of flood wave is function of time in one or more points along drainage, canal or reservoir. Hydrologic and hydraulic methods are used to accomplish the flood routing. Although hydrologic method is less accurate than hydraulic methods but it is simpler to use in flood control and designing works with acceptable confidence. This study has been conducted for flood routing in Lighvan River from Lighvam hydrometric station to Hervy hydrometric station in eastern Azerbaijan Province in a distance the 12 Km. The discharge for different return periods (2, 10, 20, 50 and 100 years) was calculated by using upstream stations data. Then routing of every flood discharge was studied with different return periods by Muskingum and Muskingum-Cunge methods. Results showed significant difference between calculated discharges routing by two methods with discharge values to relate that return period in Hervy hydrometric station. The reasons of exist this different, is numerous for example mountain location this area and to exist sub drainage in between two stations and etc.