رويكرد حديثي نجم‌الدين رازي در مرصاد العباد

چگونگي رابطۀ بين حديث و عرفان، همواره يكي از محورهاي قابل بررسي حديث‌پژوهان بوده است. با اينكه عارفان در مقام فهم آموزه‌هاي ديني، به‌ويژه در حوزۀ تفسير قرآن، بر كشف و شهود تكيه مي‌كنند، كساني از آنان به حديث به عنوان يك منبع شناخت در تبيين آموزه‌هاي عرفاني توجه خاصي داشته وآن را در آثار خود به كار برده‌اند. نجم‌الدين رازي به‌خصوص با عنايت به مباني عرفاني ويژۀ خود در مقايسه با برخي عارفان ديگر، با چنين نگاهي به سراغ حديث رفته و از آن در كتاب مرصاد العباد استفاده كرده است. اين پژوهش با روش توصيفي‌تحليلي، رويكرد حديثي نجم‌الدين رازي را در كتاب مرصاد العباد به‌ويژه از منظر نقل به معنا مورد واكاوي قرار داده است. نوع مواجهۀ نجم‌الدين رازي مؤيد اين نكته است كه وي در تبيين تعاليم عرفاني، به حديث به مثابه يك منبع معرفتي نگاه كرده و چنين رويكردي را مي‌توان برگرفته از پيوند عرفان وشريعت در منظومۀ فكري عارفي مانند نجم‌الدين رازي دانست. صرف‌نظر از اندك احاديث مورد اسناد او كه فاقد اعتبار و حجيت است، بيشتر احاديث اين كتاب در متون حديثي معتبر در نزد فريقين يافت مي‌شود. تكيه بر نقل به معنا در كاربست احاديث در مرصاد العباد و توجيه آموزه‌هاي عرفاني براساس احاديث، مورد اهتمام اين نويسندۀ عارف بوده است.