ارزيابي راندمان سيستم آبياري نواري در برخي مزارع دشت زرينه رود مياندوآب

Evaluation of Efficiency of Border Irrigation System in Some Farms of Miyandoab Zarinh rood Plain

اين پژوهش بر روي سه مزرعه واقع در واحد عمراني چهار شبكه آبياري و زهكشي زرينه رود انجام شد. مزارع به طور تصادفي و در سه موقعيت متفاوت و به روش آبياري نواري انتها بسته آبياري مي شدند و زير كشت محصول يونجه بودند. در دو مزرعه سه آبياري متوالي و در يك مزرعه دو آبياري متوالي اواخر فصل در ماه هاي شهريور و مهر سال 1391 ارزيابي شد. همچنين در هر مزرعه سه نوار آزمايشي به طور تصادفي انتخاب شد و مورد ارزيابي قرار گرفت. خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك مزارع، وضعيت رطوبتي خاك، ميزان دبي ورودي به نوارهاي آزمايشي و همچنين آمار پيشروي و پسروي جريان در روزهاي قبل از آبياري، روز آبياري و يا 48 ساعت بعد از آبياري مورد اندازه گيري و ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه ميزان راندمان كاربرد در مزارع A و B، به ترتيب 88/61 و 95/07 درصد و راندمان نياز آبي 90/21 و 92/82 درصد با سطح كفايت به ترتيب 59/59 و 65/87 درصد بود و در مزرعهC راندمان كاربرد 51/59 درصد با راندمان نياز آبي 100 درصد در سطح كفايت 100 درصد بوده است. راندمان هاي به دست آمده قابل قبول و وضعيت آبياري مزارع در دوره مورد ارزيابي، عليرغم اعمال كم آبياري در مزارع A و B، با توجه به مقادير راندمان نياز آبي در آن ها مطلوب ارزيابي مي شود. نتايج اين ارزيابي همچنين نشان داد در صورتيكه متوليان شبكه هاي آبياري از برنامه علمي و عملياتي خوبي در تحويل و توزيع آب به كشاورزان برخوردار باشند و آب در دسترس كشاورزان در حد مورد نياز باشد كشاورزان غالباً قادر به اعمال يك مديريت مطلوب آبياري در محدوده زراعي خود هستند.

This research was carried out on three farms in the development unit of four irrigation and drainage network Zarinh rood. Farms were selected randomly in three different positions and irrigated with end blocked border irrigation system and crop pattern was Alfalfa. In two fields، three consecutive irrigation and in the other field two consecutive irrigation of end season was evaluated in Shahrivar (Sep) and Mehr (Oct) of year 1391. Also three test borders in each field were randomly selected and evaluated. Physical and chemical properties of field’s soil، soil moisture condition، inlet discharge to the test borders، and also advance and recession data were measured in the day before irrigation، day of irrigation and 48 hours after each irrigation. The results shows that، application efficiency in fields A and B، respectively، were 88.61 and 95.07 percent and requirement efficiency were 90.21 and 92.82 percent in adequacy of irrigation 59.59 and 65.87 percent. Application efficiency in field C were 51.59 percent and requirement efficiency were 100 percent in adequacy of irrigation 100 percent. The efficiencies obtained acceptable and condition of farm irrigation in the evaluated period is desirable، although was carried out deficit irrigation in the fields A and B but water requirement efficiency of them was acceptable. Also the results of this research showed if the custodians of irrigation networks have well of scientific and operational programs to water delivery and disteibution to farmers and water available to farmers were to the extent required، farmers often able to apply appropriate management are in the within their field.