بررسي اثرات آبگيري موقت بستر تالاب هامون بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك (مطالعه موردي هامون هيرمند)

Effects of Hamoon waterland temporal refilling on physical and chemical properties of soi (case study

رودخانه هاي فصلي با ميزان گل آلودگي بالا باعث حمل و انتقال مواد رسوبي زيادي به مناطق پايين دست مي گردند. ته نشيني مواد معلق بـا كيفيـت خـوب بـر روي آبرفت، آنها را به زمين هاي بارور تبديل و موجب رونق كشاورزي مي شود. به طـوري كـه اهميـت رسـوب گيـري در شبكه هاي پخش سيلاب و آبگيري موقت بيش از نقش آب بيـان شـده اسـت. هدف از انجام اين مطالعه بررسي اثرات آبگيري موقت بر خصوصيات فيزيكي و شيميايي نهشته هاي بستر تالاب هامون هيرمند است . دراين رابطه خصوصيات فيزيكي و شيميايي در 20 نقطه به عنوان منطقه مورد آبگيري و 20 نقطه به عنوان منطقه شاهد اندازه گيري شد. هم چنين به منظور تعيين خصوصيات فيزيكي و شيميايي به روش شبكه بندي منظم از قسمت سطحي و عمق 20-0 نمونه برداري انجام شد و براي تجزيه فيزيكي و شيميايي خاك به آزمايشگاه منتقل شد و خصوصيات فيزيكي شامل درصد رس، سيلت و ماسه و خصوصيات شيميايي شامل ماده آلي، ازت كل، فسفر كل، ظرفيت تبادل كاتيوني، كلسيم و منيزيم، سديم قابل جذب، نسبت جذب سديمي، آهك، پتاسيم قابل جذب، اسيديته، هدايت الكتريكي، تعيين گرديد. كه نتايج حاصل از آناليز داده ها توسط آزمون هاي تي تست و مان ويتني يو در محيط نرم افزار Mini tab، نشان دهنده ي افزايش معني دار مقدار ماده آلي، فسفر كل، كلسيم و منيزيم، و كاهش معني دار سديم قابل جذب، پتاسيم قابل جذب و نسبت جذب سديمي در عرصه ي آبگيري، در سطح 1 درصد معني دار بوده است .و افزايش معني دار مقدار لاي در سطح 5 درصد در منطقه شاهد بوده است. از اين رو مي توان بيان نمود كه آبگيري موقت تالاب هامون به مرور زمان حاصلخيزي خاك اين منطقه را افزايش داده است.

Seasonal rivers have high capacity of Sediment transport Sediment to the downstream areas. The sedimentation of high quality suspended particles on the alluvial zones caused that the fertility of lands increased. . So that importance of sedimentation in flood spreading projects and temporal refilling is much more than the water itself. The purpose of this study is to examine Temporal refilling effects on physical and chemical properties of Sediments in Hamoon Wetland of Hirmand. In this regard، physical and chemical properties of Sediments were measured in 40 points as refilling non-refilling areas Moreover، in order to determine of physical and chemical properties of the soil، samples were taken from the surface and depth of 0 to 20 using ordered grid method، and then the samples was Examined in laboratory for determination of physical and chemical properties. Then، the physical properties such as clay، Sylt and sand percentage، and chemical properties such as organic matter، total nitrogen، total phosphorus، cationic exchange capacity، calcium and magnesium، absorbable sodium، sodium absorption ratio، lime، absorbable potassium، acidity، and electrical conductivity were determined. The results of the data analysis by T-tests and Mann Whitney U tests in Mini tab Software indicated that there was a significant increase in organic matter total phosphorus، calcium and magnesium %1 (p<0.01) a significant decrease in absorbable sodium، absorbable potassium and sodium absorption ratio by %1 and a significant increase in the amount of sylt %5 (p<0.05)in comparison to non-refilling area.Therefore، it can be concluded that Hamoon wetland temporal refilling has increased the soil fertility over time