بررسي اثرات بالا امدگي و پيش بيني نوسانات سطح آب زيرزميني ناشي از توسعه شبكه جمع آوري فاضلاب در شهر كرمان

Evaluating and forecasting groundwater level fluctuations resulting from the development of sewage collection network in Kerman

افزايش سطح آب هاي زيرزميني در محدوده شهرها به يك نگراني عمده در سراسر جهان تبديل شده است. در اكثر كشورها عوامل اصلي بالا آمدن سطح آب زيرزميني كاهش برداشت آب زيرزميني در نتيجه كاهش صنايع توليدي، نفوذ آب آبياري، نشت مخازن زيرزميني فاضلاب و نشت سيستم آشاميدني مي باشد. مقايسه سطح برخورد به آب زيرزميني(1395-1365) در دشت كرمان و محدوده شهر كرمان دو روند معكوس را نشان مي دهد، به گونه اي كه در برابر افت سالانه سطح آب در دشت، با افزايش سالانه سطح آب در محدوده شهر مواجه بوده ايم. اندازه گيري ارتفاع سطح آب در چاه هاي دستي در بعضي از نقاط شهر كرمان نشان ميدهد كه از محدوده مركزي به سمت پيرامون شهر (بافت جديد) سطح آب از حدود 6 متر تا 25 متر افزايش مي يابد. افزايش آب شرب مصرفي كه ناشي از افزايش جمعيت و توسعه شهر كرمان مي باشد، همراه با انسداد مجاري زيرزميني مانند قنوات، تغيير كاربري اراضي كشاورزي، حذف چاههاي بهره برداري و استفاده از چاه هاي جذبي، در شرايط فقدان شبكه فاضلاب شهري موجب بالا آمدن سطح ايستابي در محدوده شهر شده است. بالا آمدن سطح آب كه ناشي از اختلاط آب فاضلاب با آب زير زميني مي باشد ضمن اينكه باعث الوده شدن آبخوان و كاهش مقاومت خاك شده با توجه به اينكه در برخي از افق هاي خاك شهر كرمان، خاك خاصيت رميندگي دارد اشباع شدن اين افق هاي خاك باعث فروريزش خاك و اسيب جدي به سازه هاي شهري خواهد شد. به منظور بررسي اثر توسعه شبكه جمع آوري فاضلاب بر سطح آب زير زميني، پس از جمع آوري اطلاعات مورد نياز از قيبل داده هاي پمپاژ، لاگ هاي حفاري مربوط به چاه ها، داده هاي سطح آب و داده هاي ژئوفيزيكي، از نرم افزار GMS در قالب كد كامپيوتري MODFLOW استفاده شده است. بر اساس نتايج حاصل در بخش مركزي شهر پس از توسعه كامل شبكه جمع آوري فاضلاب سطح آب زير زميني مي تواند از عمق 5/5 متر تا عمق 18 متري از سطح زمين افت داشته باشد.

Increasing groundwater level in urban areas has become a major concern worldwide. In many countries، the main factors of rising groundwater level include reducing groundwater withdrawals and reduction in manufacturing industries، irrigation water infiltration، leaking sewage system underground storage، and drinking water leakage. A comparison between groundwater level (1986-2016) in Kerman plain and Kerman city demonstrated two reverse trends; a drop in annual water level occurred in the plan while in the urban areas an increase in annual water level was noticed. Water level measurement in handy wells in some areas of Kerman shows that it increases from 6 to 25 m in the central area to the suburban areas of the city (new structures). Increasing the usage of drinking water in city area due to an increase in population and development of Kerman، along with underground canal obstruction such as Qanat، agricultural land use change، removal of operational wells and use of absorption wells result in an increase in water table within the city in the lack of urban sewage network. The rise of the water level resulting from the mixing of sewage water with groundwater، while contributing to aquifer contamination and decreasing the soil resistance، due to the fact that in some of the soil horizons of Kerman، the soil has a collapsible property ، saturation of this soil horizon will cause soil collapsible and serious damage to urban structures. To evaluate the effect of the development of sewage collection network on groundwater level، the collected data such as pumping data، drilling logs of wells، water level data، and geophysical data were analyzed using GMS software in MODFLOW format. The results show that after the development of sewage collection network in central parts of the city، the groundwater level could be dropped from 5.5m to 18m above ground level.