بررسي واكنش عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ارقام لوبيا قرمز ( Phaseolus vulgaris L )به تأخير در كاشت در منطقه ميانه

A Study on Response of Yield and Seed Yield Components of Red Bean (Phaseolus vulgaris L.)Genotypes to Delay in Planting in Miyaneh Region

به منظور بررسي واكنش عملكرد و اجزاي عملكرد دانه ارقام لوبيا قرمز(.Phaseolus vulgaris L) به تأخير در كاشت، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در 3 تكرار در مزرعه تحقيقي ترويجي جهاد كشاورزي شهرستان ميانه در سال زراعي 85-1384 به اجرا درآمد. فاكتور اول شامل 3 رقم لوبيا قرمز (ناز، گلي و صياد) و فاكتور دوم شامل سه تاريخ كاشت (15 و30 ارديبهشت و 15 خرداد) بودند. نتايج حاصل از تجزيه واريانس صفات اندازه‌گيري شده نشان داد كه تأثير رقم و تاريخ كاشت روي تمامي صفات اندازه‌گيري شده معني‌دار مي‌باشد. اثر متقابل رقم و تاريخ كاشت براي صفات ارتفاع بوته، تعداد غلاف در بوته، وزن 100 دانه، عملكرد بيولوژيك و عملكرد دانه در سطح احتمال 1% و براي تعداد دانه در غلاف اختلاف معني‌داري در سطح احتمال 5% مشاهده گرديد. مقايسه ميانگين صفات نشان داد كه رقم صياد در تاريخ كاشت اول با 4033/3 كيلوگرم در هكتار بيشترين و رقم گلي در تاريخ كاشت سوم با 1500/2 كيلوگرم در هكتار كمترين عملكرد دانه را به خود اختصاص دادند و با تأخير در كاشت تمامي صفات اندازه‌گيري شده كاهش پيدا كردند. مطالعه ضريب هم‌بستگي صفات نشان داد كه عملكرد دانه با تمامي صفات مورد بررسي به غير از ارتفاع بوته، وزن صد دانه و درصد پروتئين، هم‌بستگي مثبت و معني‌داري داشت.

In order to determine the response of yield and seed yield components of red bean )Phaseolus vulgaris L. ( genotypes to delay in planting, this study was conducted in Factorial experiment based on a RCB design with 3 replications in the Jahad-Keshavarzi Research farm of Miyaneh in 2006. Factors included cultivars in three levels(Naz, Gole and Sayad) and planting date in three levels (5 and 20 April, and 5 May). Results of variance analysis showed that the cultivars and planting dates had significant effects on all the characteristics. The interaction between cultivars and planting dates had significant effect on stem height, number of pod per plant, 100 seed weight, biological yield, grain yield and number of seed in pod. The Results of mean comparison indicated that SAYAD cultivar in the first planting date with 4033.3 kgha-1 and Gole cultivar in the third planting date with 1500.2 kgha-1 had the highest and lowest grain Yield, respectively. Total yield with all traits, except for the stem height, 100 seed weight and cultivar protein percentage showed a positive and significant correlation.