بررسي نگرش كارشناسان ترويج كشاورزي در زمينه به‌كارگيري فناوري اطلاعات در نظام ترويج كشاورزي ايران

Attitude of Extension Experts towards Application of Information Technology in Agricultural Extension System

رشد و توسعه سريع و روزافزون فناوري اطلاعات (IT) به كمك رايانه و ارتباط از راه دور را مي‌توان بزرگ‌ترين عامل تغيير و تحول در نظام ترويج كشاورزي به شمار آورد. همان عاملي كه راه را براي شكل‌گيري و پيشبرد ديگر تغييرات هموار ساخته است. امكانات بالقوه فراواني براي كاربرد فناوري اطلاعات در نظام ترويج كشاورزي وجود دارد. يكي از عواملي كه براي به فعل درآمدن اين امكانات نقش اساسي دارد، ديدگاه‌ها و نگرش‌هاي افراد استفاده كننده از آن مي‌باشد. نگرش دست‌اندركاران امر، عامل بسيار مهمي در پذيرش يا عدم پذيرش فناوري اطلاعات مي‌باشد. نگرش مثبت باعث مي‌گردد حتي اگر كاربران ميزان مهارت اندكي در اين رابطه در محيط كاري خود داشته باشند، براي استفاده از اين فناوري در محيط كاري شان از خود علاقه نشان دهند. بدين منظور تحقيق حاضر با هدف بررسي نگرش كارشناسان ترويج كشاورزي در زمينه به‌كارگيري فناوري اطلاعات در ترويج كشاورزي انجام گرديده است. اين تحقيق از نوع تحقيقات پيمايشي مي‌باشد. جامعه آماري تحقيق را 1145 نفر از كارشناسان ترويج كشاورزي كشور تشكيل داده‌اند كه بر اساس طبقه‌بندي ششگانه وزارت جهاد كشاورزي و با استفاده از روش نمونه‌گيري طبقه‌اي با انتساب متناسب تعداد 241 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. براي جمع آوري اطلاعات از ابزار پرسش‌نامه استفاده گرديد كه روايي محتوايي آن توسط متخصصان تأييد گرديد. هم‌چنين با توجه به اين كه حداقل ضريب آلفاي كرونباخ به دست آمده در بخش‌هاي گوناگون پرسش‌نامه 0/75 بود به نظر مي‌رسد ابزار تحقيق از پايايي مناسبي برخوردار باشد. در نهايت داده‌هاي گردآوري شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج تحليل هم‌بستگي نشان داد كه بين نگرش كارشناسان ترويج و متغيرهاي سن، ميزان تحصيلات، ميزان آشنايي با رايانه و اينترنت، ميزان به‌كارگيري رايانه و تسلط به زبان انگليسي رابطه معني‌داري وجود دارد. هم‌چنين نتايج آزمون t نشان داد كه زنان نگرش مثبت‌تري نسبت به مردان در زمينه به‌كارگيري فناوري اطلاعات در ترويج داشتند. نتايج حاصل از مقايسه ميانگين‌ها تفاوت معني‌داري را بين نگرش كارشناسان با مدرك تحصيلي فوق ديپلم و دكتري نشان مي‌دهد. هم‌چنين تفاوت معني‌داري بين نگرش كساني كه به رايانه دسترسي نداشتند و كساني كه به رايانه در محل كار و منزل دسترسي داشتند، مشاهده گرديد.

The continuous rapid development of telecommunications and computer-based information technology (IT) is probably one of the biggest factors of change in agricultural extension, which will facilitate and reinforce other changes. There are many possibilities for the potential applications of the technology in agricultural extension, about which attitudes of extension professionals is highly important. The present study was conducted to assess the attitude of extension professionals which can affect the adoption of IT by extension system. The population of the study consisted of 1145 extension professionals working throughout the country in different provinces. Using a stratified random sampling technique, 241 extension experts were selected as the sample for the study. The reliability and validity of the tools of study were confirmed by a pilot study and expert judgment. The results of the study indicated that the respondents had higher knowledge on word processing softwares, windows and file management in the area of computer application. In contrast, in the area of internet application they were mainly interested in getting information from specialized sites, searching by search engines of Yahoo and Google and exchanging e-mails. Correlation analysis showed that there was a significant relationship between the attitude of extension professionals and their age, educational attainments, knowledge of IT, its application and English language proficiency. Meanwhile, there was a significant difference between attitudes of male and female extension experts towards IT.