رابطه بين حقوق بشر و محيط زيست از منظر جامعه بين المللي

Human Rights – Environment Nexus from an International Society Perspective

موضوع حقوق بشر به ويژه از اواسط قرن بيستم با صدور اعلاميه جهاني حقوق بشر و به تدريج شكل گيري ابزارهاي حقوق بشري بين المللي در سطوح منطقه اي و جهاني مطرح بوده است. موضوع محيط زيست نيز در سطح جهاني مطرح بوده و منجر به تشكيل كنفرانس هاي مهم بين المللي و تصويب بيانيه ها و نيز چندين ابزار مهم حقوقي زيست محيطي منطقه اي و بين المللي شد. باوجود پيشرفت هاي به وجودآمده در هنجارسازي با تدوين و تصويب ابزارهاي حقوقي بين المللي در زمينه هاي حقوق بشر و محيط زيست و نيز پيوستن تعداد زيادي از دولت ها، هنوز ضعف هاي فراواني در اجراي اين گونه قواعد به چشم مي خورد. در اين راستا، موضوع رابطه بين دو موضوع حقوق بشر و محيط زيست و تاثير متقابل آنها بر يكديگر، همواره محل بحث بيشتر و گاه اختلاف يا توافق بين دولت ها در مجامع بين المللي بوده است. اينكه پس از سال ها بحث، جامعه بين المللي در اين زمينه تا كجا پيش رفته و تا چه حد توانسته بر پيچيدگي موضوع غلبه كرده و به تفاهم برسد، خود موضوع جالب توجهي است كه در اين مقاله به آن پرداخته شده است. به نظر مي رسد كه ازجمله موانع رسيدن به تفاهم، عدم تمايل بسياري از دولت ها به ايجاد رابطه مستقيم بين حقوق بشر و محيط زيست در اسناد بين المللي با هدف مصونيت از اتخاذ هرگونه تصميمي در اين زمينه مي باشد كه ممكن است براي آنها پيامدهايي منفي دربر داشته باشد. همچنين براي برخي از دولت ها اين بيم وجود دارد كه پذيرش اين رابطه، زمينه هاي پايبندي هرچه بيشتر آنها به اسناد حقوقي بين المللي و ايجاد محدوديت هاي جديد را فراهم كند. به هرحال و با توجه به نياز، به نظر مي رسد طرح موضوع در قالب توسعه پايدار بتواند به نتيجه برسد.