اقتصاد سياسي روابط ايران و تركيه در دوره حكومت حزب عدالت و توسعه

The Political Economy of Iran – Turkey Relations during “the Justice and Development Party” Governance

روابط ايران و تركيه همواره تركيبي از رقابت و همكاري، ولي باثبات بوده است. اغلب، دليل اين ماهيت متعارض، وضعيت ژئوپليتيك متفاوت دو كشور قلمداد شده، ولي هم زمان، ژئواكونومي نيز نقش مهمي در اين زمينه ايفا كرده است. در طول سال هاي اخير، با توجه به نيازهاي متغير دو كشور و تلاش براي دستيابي به توسعه اقتصادي، ابعاد جديدي در روابط دو كشور بروز يافته كه برخي منافع همكاري هاي دوجانبه را تقويت كرده و از تشديد رقابت كاسته است. مقاله حاضر، روابط دوجانبه ايران و تركيه را در زمان حاكميت حزب عدالت و توسعه در تركيه از منظر اقتصاد سياسي بررسي مي كند. پرسش اساسي پژوهش اين است كه: «اقتصاد سياسي سياست خارجي ايران در مورد تركيه چيست؟» و هدف، آزمون اين فرضيه اصلي است كه «روابط بين ايران و تركيه در دهه اخير تا حد زيادي مبتني بر گسترش روابط اقتصادي بوده كه بيشتر متاثر از حوزه انرژي به ويژه گاز است و درعين حال برخلاف ماهيت همكاري روابط اقتصادي، روابط سياسي دو كشور داراي ماهيت رقابت منطقه اي بوده است». بر اين اساس سه حوزه اولويت دار نامتقارن در روابط دو كشور شامل ژئوپليتيك، عامل انرژي در روابط اقتصادي، و اولويت گاز طبيعي در روابط اقتصادي دو كشور بيان مي شوند و درنهايت، مقاله به اين جمع بندي مي رسد كه بسط و تقويت روابط دو كشور در حوزه انرژي مي تواند نقطه آغاز مطلوبي براي گسترش روابط دو كشور در حوزه هاي سياسي موردعلاقه مشترك نيز باشد.