بررسي ژنتيكي صفات رشد و توليد كرك بز كركي استان خراسان جنوبي

Genetic Analysis of Growth and Cashmere Traits of Goat in Southern Khorasan Province

در اين مطالعه به منظور تخمين پارامترهاي ژنتيكي و روند ژنتيكي صفات اندازه وزن بدن در سنين مختلف، افرايش وزن زنده درسنين صفر تا سه ماهگي، سه تا نه ماهگي و وزن بيده كرك از 1256 ركورد متعلق به 775 حيوان جمع‌آوري شده طي سال‌هاي 1379 الي 1382 در مر كز اصلاح نژاد بز كركي سربيشه استفاده شد. ويرايش داده‌ها توسط نرم افزار 2، 6 Foxpro انجام شد. از نرم افزار آماري SAS جهت تجزيه و تحليل عوامل محيطي و از نرم افزار ژنتيكي DFREML جهت تجزيه و تحليل پارامترها ژنتيكي استفاده شد. عوامل محيطي مؤثر بر صفات فوق شامل اثرات سال و ماه تولد، جنس، تيپ تولد و سن مادر (خطي و درجه دو) بود. مؤلفه‌هاي واريانس اثر عوامل ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري، اثرمحيط دائمي مادري و كواريانس بين اثر عوامل ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري با روش حداكثر درستنمايي محدود شده در مدل حيواني تك صفتي برآورد شد. براي اين منظور از شش مدل حيواني مختلف استفاده گرديد كه براي وزن تولد و از شيرگيري بهترين مدل، مدل يك (فقط شامل اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم) بود كه براساس آن، وراثت‌پذيري مستقيم آنها به ترتيب 48/0و 11/0 برآورد گرديد. براي وزن نه ماهگي مدل سه (شامل اثر ژنتيكي افزايشي مستقيم و مادري) به عنوان مناسب‌ترين مدل انتخاب شد و براساس آن، وراثت‌پذيري مستقيم 0/09 و وراثت‌پذيري مادري صفر برآورد گرديد. وراثت‌پذيري مستقيم صفت افزايش وزن صفر تا سه ماهگي و و افزايش وزن سه تا نه ماهگي با استفاده از مدل يك به ترتيب 0/16 و 0/05 برآورد شد. وراثت‌پذيري مستقيم صفت وزن بيده كرك با استفاده از مدل يك دامي تك صفتي 0/02 و وراثت‌پذيري و تكرارپذيري صفت وزن بيده با استفاده از مدل دامي تكرارپذير به ترتيب 0/16 و 0/53 برآورد گرديد. روند ژنتيكي برآورد شده براي صفات وزن تولد 0/0175، وزن نه ماهگي 0/0206 و براي صفت وزن بيده 0/00537- كيلوگرم در سال بود و از لحاظ آماري معني‌دار نبود.

A total of 1256 records associated with body weight and Cashmere at different ages (birth and 3 and 9 months) obtained from 754 Cashmere goats were used to estimate the genetic parameters in southern Khorasan province during 2000- 2003. A set of univariate animal models including additive and maternal genetic effects and maternal permanent environmental effects as well as the fixed effects of year and month of birth, sex, birth type and dam age (linear and quadratic covariates) and kid age (linear and quadratic covariates) was fitted. Co/variance components were estimated by restricted maximum likelihood procedure using Powel algorithm in DFREML software. For the body weight at 0, 3 and 9 months, models two, one and three were recognized as the appropriate models. For these models, direct heritability estimates were found to be 0.09, 0.11 and 0.09, respectively. For birth weight and weight at month 9, the magnitude of c2 and h2m were 0.18 and 0.00, respectively. For average daily gains during 0-3 and 3-9 months of age, direct heritability based on the model one was 0.16 and 0.05, respectively. Direct heritability of Cashmere was found to be 0.02. Applying repeatability model, the estimates of heritability and repeatability of Cashmere were 0.16 and 0.53, respectively. Genetic trends for birth weight (0.0175kg/year) and weight at month 9 (0.02065kg/year) were positive and non-significant. A negative non-significant statistical genetic trend (-0.00537kg/year) was found for Cashmere during the period of time.