محاسبه تغييرات نقشه‌هاي پوشش برفي تهيه شده از تصاوير ماهواره‌اي MODIS در دوره‌هاي فاقد تصوير

Analysis of MODIS Snow-Cover Map Changes During Missing Data Period

برف يكي از منابع بزرگ آب در بيشتر نقاط دنيا مي‌باشد. آب معادل پوشش برفي حدود يك سوم از آب مورد نياز براي فعاليت‌هاي كشاورزي و آبياري را در سراسر كره زمين تأمين مي‌كند. برآورد ميزان آب و يا محتواي آبي پوشش برفي و تخمين رواناب ناشي از ذوب برف يك از فعاليت‌هاي عمده هيدرولوژيست‌ها به‌حساب مي‌آيد. براي محاسبه رواناب ناشي از ذوب برف، روش‌هاي مختلفي ارائه و پيشنهاد شده است كه اكثر اين روش‌ها نياز به پايش پيوسته سطح پوشيده از برف دارند. امروزه پايش مداوم اين سطح توسط داده‌برداري‌هاي ماهواره‌اي و با استفاده از روش‌هاي مبتني بر سنجش از دور صورت مي‌گيرد. تصاوير ماهواره‌اي MODIS به‌دليل دقت زميني بهتر(250 متر) و تعداد باندهاي بيشتر براي اين منظور مناسب‌تر از تصاوير سنجنده‌هاي ديگر مانند NOAA مي‌باشد. به همين علت در اين تحقيق براي تهيه نقشه پوشش برفي از تصاوير MODIS و شاخص NDSI استفاده شد. يكي از مشكلات عمده در پايش سطوح برف‌دار ابري بودن سطح منطقه است، بنابراين در اين پژوهش به كمك مدل رقومي ارتفاعي منطقه( DEM) و ايجاد روابط رگرسيون ميان درجه حرارت، ارتفاع و تصوير جهت شيب، تغييرات سطوح برف‌دار در تاريخ‌هايي كه تصاوير MODIS موجود نبود يا به‌عبارت ديگر تصاوير ابري بودند، به‌دست آمد. بدين منظور براي روز 5 اسفند 1382 كه داراي تصوير مناسب بود از اين روش سطح پوشيده از برف برآورد گرديد كه در مقايسه با تصوير مذكور درستي و صحت روش مورد استفاده، تأييد گرديد.

Snow is a huge water resource in most parts of the world. Snow water equivalent supplies 1/3 of the water requirement for farming and irrigation throughout the world. Water content estimation of a snow-cover or estimation of snowmelt runoff is necessary for Hydrologists. Several snowmelt-forecasting models have been suggested, most of which require continuous monitoring of snow-cover. Today monitoring snow-cover patches is done through satellites imagery and remote sensing methods. MODIS have smaller Spatial Resolution and more bands in comparison with Meteorology Satellite like NOAA. Therefore, in this research we used MODIS data for creating snow cover imagery. Existence of cloud in the study area is a major problem for snow cover monitoring. Therefore, in this research snow cover area changes were estimated without MODIS data period, but with DEM imagery and regressions between temperature, height and aspect. For this purpose, on 10 Esfand when the image was suitable we estimated the snow cover area. In comparison with real image, precision of the method was confirmed.