فرآيند مايه زني نهال هاي بلوط ايراني ( Quercus brantii ) با قارچ اكتومايكوريزا در شرايط كشت هيدروپونيك

Inoculation process for Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) seedling with Ectomycorrhizal fungi in hydroponic culture condition

همزيستي مايكوريزايي باعث افزايش جذب عناصر غذايي پرمصرف به ويژه فسفر و همچنين عناصر كم مصرف مي شود. نوعي از اين همزيستي مايكوريزايي، همزيستي اكتومايكوريزايي نام دارد كه در شرايط طبيعي بين ريشه برخي درختان جنگلي و قارچ هاي اكتومايكوريزا برقرار است. در اين زندگي، انرژي از گياه به قارچ و عناصر غذايي از قارچ به سمت گياه حركت مي كند. در اين پژوهش، به منظور بررسي مقدار جذب فسفر در برگ ها از طريق همزيستي قارچ اكتومايكوريزا با ريشه نهال هاي بلوط ايراني (Quercus brantii Lindl) به ترتيب اقدام به كشت نهال هاي يك ساله بلوط در سيستم كشت هيدروپونيك مايع (محلول كامل جانسون) و مايه زني اين نهال ها با قارچ هاي اكتومايكوريزايي (.Bull) Inocybe rimosa، Singer (Quél.) Amanita crocea،Boletus comptus Simonini و Tricholoma sp. شد. بر اساس نتايج، پس از همزيستي، ساختار و شكل ريشه هاي همزيست به صورت كوتاه، ضخيم و در شكل هاي متفاوتي مشاهده شد. همچنين، اثر مايه زني قارچ اكتومايكوريزا بر جذب فسفر توسط نهال هاي بلوط در سطح اطمينان 99 درصد معني دار شد. مقايسه ميانگين در تيمارهاي مايه زني شده با قارچ هاي اكتومايكوريزا نسبت به تيمار شاهد نشان داد كه جذب فسفر بين 2/5 تا 4/4 برابر افزايش يافته بود. به طور كلي، استفاده از قارچ هاي اكتومايكوريزا (كود زيستي) با كمك به ريشه درختان در افزايش جذب آب و عناصر غذايي مي توانند زنده ماني نهال هاي بلوط را در عرصه هاي جنگلي افزايش دهد.

Mycorrhizal symbiosis increases micro and macronutrients especially phosphorous. Ectomycorrhizal symbiosis is kind of mycorrhizal symbiosis, which occur between the roots of some forest trees and ectomycorrhiza fungi. In this symbiosis, energy transfers from plant to fungus and nutrient elements from fungus to plant. In order to study the amount of phosphorous uptake in leaves through the symbiosis of ectomycorrhizal fungi with Brant`s oak (Quercus brantii Lindl.) seedling roots, we plant one year oak seedling in hydroponic culture system (Johnson complete solution) and then inoculate these seedlings with ectomycorrhizal fungi of Inocybe rimosa (Bull.), Amanita crocea (Quél.) Singer, Boletus comptus Simonini, Tricholoma sp.According to the results, after symbiosis the structure and shape of the symbiotic roots changed into the short, thick and different shapes. Inoculum of these fungi affected significantly (α = 0.01) on phosphorous uptake by oak seedlings. Mean comparison showed that phosphorus uptake has increased 2.5 and 4.4 times in inoculum treatments than control treatment. Application of ectomycorrhizal fungi (biological fertilizer) can help tree roots by increasing water and nutrient elements uptake resulting from increasing oak seedlings survival in forest ecosystem.