ويژگي‌هاي زيستي و رفتاري زنبور ( Anisopteromalus calandrae (Howard) (Hym.: Pteromalidae ، پارازيتوئيد سوسك چهار نقطه‌اي حبوبات( Callosobruchus maculatus (F.)(Col.: Bruchidae روي نخود

A Study on the Biological and Behavioural Parameters of Anisopteromalus calandrae (Hym.: Pteromalidae), a Parasitoid of Callosobruchus maculatus (Col.: Bruchidae) on Chickpea

در اين تحقيق ويژگي‌هاي زيستي و رفتاري زنبور پارازيتوئيد ( Anisopteromalus calandrae (Howard) (Hym.: Pteromalidae روي لارو سن چهار سوسك( Callosobruchus maculatus (F.) (Col. : Bruchidae در شرايط آزمايشگاهي با دماي 1 ± 25 درجه سانتي‌گراد ، دوره نوري 16 ساعت روشنايي و 8 ساعت تاريكي و رطوبت نسبي 5 ± 20 درصد بررسي گرديد. طول دوره پيش از ظهور حشرات كامل زنبور روي ميزبان 0/038 ± 19/82 روز تعيين شد. دوره پيش از تخم‌ريزي در اين زنبور بسيار كوتاه بوده و حشرات ماده تقريباً بلافاصله پس از خروج از ميزبان قادر به تخم‌ريزي بودند. ميانگين طول دوره تخم‌ريزي و دوره پس از تخم‌ريزي به ترتيب 1/98 ± 25/12 و 0/28 ± 1/75 روز به‌دست آمد. طول دوران بلوغ حشرات ماده روي ميزبان 1/98 ± 26/69 ‌روز محاسبه شد. تعداد حشرات كامل توليد شده توسط هر فرد ماده در طول عمر 28/51 ± 240 عدد و نسبت افراد ماده توليد شده روي ميزبان 46 درصد محاسبه گرديد. طول عمر زنبور نيز در چهار وضعيت مختلف بررسي شد كه در حضور عسل، لارو ميزبان، لارو ميزبان و عسل و بدون ميزبان و عسل به ترتيب 32/4 ± 49 ، 1/98 ± 26/69 ، 3/52 ± 38/90 و 0/37 ± 5/66 روز براي زنبور ماده و 1/5 ± 10/64، 0/34± 6/85 ، 0/52 ± 8/41 و 0/28 ± 5/59 روز براي زنبور نر محاسبه شد. واكنش تابعي زنبور نسبت به تراكم‌هاي مختلف لارو سوسك مطالعه گرديد. تجزيه داده‌ها در دو مرحله با نرم افزار SAS انجام شد. واكنش تابعي زنبور از نوع دوم بود. در آزمايش ترجيح ميزباني (سنين مختلف لاروي و شفيره سوسك چهار نقطه‌اي حبوبات) كه در دو وضعيت مختلف (ميزبانها به‌صورت مخلوط و ميزبانها به‌صورت جداگانه) انجام شد، مشخص گرديد كه در حالت اول زنبور پارازيتوئيد لاروهاي سن چهار ميزبان را به لاروهاي سنين پايينتر و شفيره و در حالت دوم لاروهاي سن چهار و شفيره را ترجيح مي‌دهد.

The biological and behavioural parameters of Anisopteromalus calandrae (Hym.: Pteromalidae), a parasitoid of Callosobruchus maculatus (Col.: Bruchidae) on Chickpea were studied in laboratory conditions at temperature of 25±1ºC, photoperiod 16:8 (L:D) and 20±5 % RH. The pre-adult period of the wasp was 19.82 ± 0.038 days and pre-ovipositional period in this wasp was so short that female laid eggs immediately after emergence. Reproductive and post reproductive periods were 25.12 ± 1.98 and 1.75 ± 0.28 days, respectively. Adult life span was 26.69 ± 1.98 days. Total number of progeny produced by a female was 240 ± 28.51. The sex ratio (% females) of the resulting adults on hosts was 0.49. The functional response of A. calandrae was type II. The host stage preference by the parasitoid was investigated in two methods, choice and non-choice experiments. In the first condition, the parasitoid preferred the 4th larval instar to others, but in the second, it preferred both 4th larval instar and pupae. Adult longevity for both female and male parasitoids provided with honey solution (% 50), host larvae, host larvae and honey solution (%50), and finally without host larvae and honey solution was 49.00 ± 4.32 , 26.69 ± 1.98, 38.90 ± 3.52 and 5.66 ± 0.37 days for females and 10.64 ± 1.5, 6.85 ± 0.34, 8.41 ± 0.52 and 5.59 ± 0.28 days for males, respectively.