پديد آورندگان :
حاج غني، مهديه دانشگاه شهيد باهنر كرمان - دانشكده كشاورزي , صفاري، مهري دانشگاه شهيد باهنر كرمان - دانشكده كشاورزي , مقصودي مود، علي اكبر دانشگاه شهيد باهنر كرمان - دانشكده كشاورزي
چكيده فارسي :
مسأله شوري به عنوان عاملي فزاينده در مزارع فارياب كشور، خصوصاً مزارعي كه با آب چاه آبياري مي‌شوند، از اهميت خاصي برخوردار است. به منظور بررسي آثار تنش شوري بر جوانه‌زني و رشد گياهچه گلرنگ، آزمايشي در دو مرحله با استفاده از چهار سطح شوري كلريد سديم (0، 5، 10 و 15 دسي زيمنس بر متر) و چهار رقم خاردار و بدون خارگلرنگ ( محلي اصفهان و ارقام اصلاح شده LRV،ILو PI) به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سه تكرار انجام شد. در مرحله جوانه‌زني درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه، نسبت وزن خشك ريشه‌چه به ساقه‌چه و شاخص مقاومت به شوري اندازه‌گيري شد. در مرحله رشد گياهچه نيز طول ساقه، تعداد برگ، شاخص كلروفيل، وزن خشك ريشه و اندام هوايي، نسبت وزن خشك ريشه به اندام هوايي و شاخص مقاومت به شوري اندازه‌گيري گرديد. نتايج هر دو مرحله نشان داد كه در همه رقم‌ها تنش شوري صفات ذكر شده را به صورت معني‌دار كاهش مي‌دهد. اثر متقابل شوري و رقم در مرحله جوانه‌زني بر خلاف مرحله رشد گياهچه معني‌دار بود. با افزايش شوري شاخص مقاومت به شوري در هر دو مرحله به صورت معني‌داري كاهش يافت، ولي اختلاف بين واريته‌ها معني‌دار نبود. در مرحله جوانه‌زني و رشد گياهچه رقم‌هاي PI و IL به ترتيب به عنوان مقاوم‌ترين رقم‌ها ارزيابي شدند. مقايسه نتايج نشان داد كه نحوه پاسخ به تنش شوري در رقم‌هاي مختلف و طي مراحل جوانه‌زني و رشد گياهچه كاملاً متفاوت بوده و مرحله جوانه‌زني به تنش شوري حساس‌تر است.
چكيده لاتين :
Soil salinity is an increasing environmental stress on crops in most areas of Iran since farmers use underground saline water for irrigation. In order to investigate the effects of salt stress on germination and seedling growth of safflower (Carthamus tinctorius L.), an experiment was conducted at two stages (germination seedling growth), using four levels of NaCl salinity (0, 5, 10, 15 ds/m), and four cultivars of spiny and non-spiny safflower ( a landrace from Isfahan bred cultivars of IL, LRV and PI). The design was factorial and completely randomized based on 3- replicates (CRD). Germination percentage, germination velocity index, root and shoot length, root and shoot dry weight, root to shoot dry weight ratio and salt tolerance index were measured at germination stage. In seedling growth stage, traits such as, stem length, number of leaves, chlorophyll index, root and shoot dry weight, root to shoot dry weight ratio and salt tolerance index were also measured. Results for both growth stages showed that salt stress decreased all the above mentioned traits, significantly, in all cultivars. Salinity × variety interaction at germination stage was also significant, compared to seedling growth stage. Salt tolerance index decreased significantly with increasing salinity at both stages, but differences between cultivars were not significant. Cultivars PI and IL were characterized as the tolerant ones at germination and seedling growth stages, respectively. It could be concluded that safflower cultivars responded differently to salinity in germination phase compared to seedling growth phase, and that safflower suffers more from salinity during germination stage.
