پراكنش مكاني فضاهاي سبز و اولويت بندي تناسب اراضي با هدف مكان يابي بهينه ي پارك (مطالعه موردي: شهر اردبيل)

(Spatial distribution of green spaces and Prioritization of land Suitability for optimal Site Selection of Park (Case Study: Ardebil City

فضاي سبز شهري از مهم ترين كاربري هاي شهري است كه از آن همانند ريه هاي تنفسي شهرها ياد مي كنند. از آن جا كه اهداف اصلي برنامه ريزي شهري، سلامت، آسايش و زيبايي مي باشد، مكان يابي فضاي سبز شهري نيز به عنوان يكي از مهم ترين عناصر محيط شهري سهم زيادي در مطلوبيت و مطبوعيت فضا از نظر شهروندان دارد. بنابراين توجه ويژه به ساماندهي مكاني – فضايي اين كاربري، گامي مهم در تامين رفاه و آسايش شهروندان محسوب مي شود. هدف پژوهش حاضر كاربردي – توسعه اي و روش آن توصيفي – تحليلي است. در پژوهش حاضر با استفاده از ابزارهاي موجود در نرم افزار ARC GIS 10.3 و ابزارهاي تحليلي نرم افزار GeoDa به تحليل نحوه پراكنش فضايي كاربري فضاي سبز در سطح نواحي شهر اردبيل پرداخته و درنهايت به ارائه راهكارهايي در راستاي مطلوبيت وضع موجود اقدام شده است. در تحقيق حاضر به منظور گردآوري اطلاعات پايه اي مورد نياز، از روش كتابخانه اي – ميداني استفاده شده است. در تحقيق پيش رو ضمن تحليل الگوي توزيع مكاني فضاهاي سبز شهر اردبيل، با استفاده از ضريب همبستگي دو متغيره موران ارتباط بين توزيع سرانه فضاي سبز با ميزان تراكم جمعيت نواحي و ميزان مساحت فضاهاي سبز با مساحت هر ناحيه، ارزيابي شده است. نتايج تحليل شاخص موران دومتغيره بيانگر خودهمبستگي فضايي منفي بين تراكم جمعيت با سرانه فضاي سبز شهر در نواحي شهر اردبيل بوده و تحليل ارتباط بين مساحت فضاهاي سبز و نواحي شهر اردبيل نيز مبين عدم ارتباط معني دار بين آن ها بوده است. يعني اينكه افزايش تراكم جمعيت و مساحت نواحي شهر اردبيل نتوانسته است بر افزايش سرانه و مساحت كاربري فضاي سبز تاثيرگذار باشد. در مرحله ي بعد، اقدام به اولويت بندي تناسب اراضي در راستاي پيشنهاد مكان هاي بهينه ي استقرار فضاي سبز شده كه حاصل آن، معرفي مكان هاي مناسب استقرار كاربري مذكور در نواحي شهرداري بوده است

Urban green space is among the most significant land uses which has been referred to as the lungs of cities. Since the main objectives of urban planning are health، comfort، and beauty، site selection of urban green space is regarded as one of the most important elements of the urban environment having a large contribution to space utility and amenity for citizens. So، paying special attention to space – spatial organization of this use is an essential step in ensuring the welfare of citizens. The aim of the present study is practical- developmental taking advantage of a descriptive and analytical method. Here، using the tools available in the ARC GIS 10.3 software and the analytical means of the GeoDa software، an analysis of the spatial distribution of green space use in urban areas of Ardebil city is presented، and ultimately، it has been attempted to provide solutions for optimization of the status quo. In this study، the library – field research method were used to gather the basic required data. Moreover، Moran’s Bivariate correlation index (Moran’s I) is used to analyze the spatial distribution of green spaces، the relationship between the per capita green space distribution with the population density of the areas، and the rate of the green space area with the area of ​​each region is assessed. The analytical results of the Bivariate Moran’s I indicated a negative spatial autocorrelation (Li) between population density and per capita green space in the regions of Ardebil city. The analysis of the relationship between the area of the green spaces and the urban areas of Ardebil showed no significant relationship between them. In other words، an increased population density and urban area of ​​Ardebil could not improve its per capita and the green space use area.