بازآفريني پايدار بافت هاي ناكارآمدي شهري مورد مطالعه (منطقه 10 شهر تهران)

(Analaysis of sustainable regeneration urban distressed area, case study: (District 10, Tehran city

بافت هاي ناكارآمد شهري پهنه هايي از شهر هستندكه در مقايسه باساير پهنه هاي شهر از جريان توسعه عقب افتاده، از چرخه تكاملي حيات جدا گشته و به كانون مشكلات و نارسايي ها درآمده اند. با اين وجود اين بافتها درصد بالايي از جمعيت شهري را در خود جاي داده و در عين حال از ظرفيت ها و قابليت هاي نهفته بسياري براي توسعه هاي آتي درون شهري برخوردار هستند. اما پرداختن به بافت هاي ناكارآمد شهرها و برنامه ريزي براي آنها، جدا از پرداختن به واقعيتهاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي نبوده و مستلزم برنامه ريزي دقيق، جامع و واقع گرايانه است.درسالهاي اخير بازآفريني شهري به عنوان رويكرد جديد براي بهسازي و نوسازي اين بافتها مطرح شده است.در اين راستا رويكرد«بازآفريني شهري»گامي فراتر از مقاصد،آروزها ودستاوردهاي «نوسازي شهري»،«توسعه شهري»و«بهسازي شهري» است و با درنظر گرفتن همه ابعاد اجتماعي، اقتصادي،كالبدي و زيست محيطي به بافت، نگاهي جامع و يكپارچه وپايدار دارد.تحقيق حاضر با شناخت عوامل موثر بر ناكارآمدي بافتهاي شهري و ارزيابي ميزان پايداري و ناپايداري در منطقه 10 شهر تهران و با استفاده از تكنيك SWOT-QSPM به ارائه راهبردهايي جهت بازآفريني پايدار بافت ناكارآمدپرداخته است.در بخش اول(تحقيق كيفي) داده هاي تحقيق از طريق مطالعه اسنادي و كتابخانه اي گردآوري شده و در بخش دوم(تحقيق كمي)از طريق روش پيمايشي جمع آوري شده وبا استفاده ازضريب آنتروپي و مدل SWOT مورد تحليل قرارگرفته است.با توجه به اينكه عوامل متعددي در بازآفريني پايدار بافتهاي ناكارآمدشهري دخيل هستند.درادامه نتايج كمي تحقيق نيز نشان داد كه اين منطقه در وهله اول از لحاظ اقتصادي و درمرحله بعد از لحاظ ابعاد اجتماعي و زيست محيطي ناپايدار مي باشد.ناپايداري ابعاد اقتصادي بافت هست كه منجر به ناپايداري ديگر ابعاد بافت گرديده و درنهايت نمود خود را به صورت ناپايداري كالبدي نشان مي دهد.

distressed textures are regions which are separated from life evolution cycle and became the bone of problems and inefficiencies. Nevertheless، these textures account for high percentage of urban population، and yet have numerous capacities and potentials for future intra-city developments. Dealing with distressed and inefficient urban textures is not apart from dealing with economic، cultural and social realities، and entails careful، comprehensive and realistic planning. In recent years، urban regeneration has been brought up as a new approach for improvement and renovation of these textures. “Urban regeneration” approach is beyond objectives، desires and achievements of “urban renovation”، “urban development”، and “urban improvement”، and has comprehensive، consistent and sustainable outlook by considering all social، economic، physical and environmental aspects. The current study has been carried out by understanding effective factors on urban distressed textures and evaluating the sustainability and unsustainability of District 10، and using SWOT-QSPM methods; research variables were determined through documentary and library studies that include social، economic، and environmental indicators . Throughout the survey method، the required information was collected and analyzed using the entropy criterion and SWOT-QSPM model. Further quantitative results showed that this area is economically unstable in the first place due to its social and environmental dimensions. The instability of the economic dimensions of the tissue is that: this leads to the instability of the other dimensions of the texture and ultimately shows itself as a physical instability. Thus، the later approach of sustainable urban regeneration with the strategy (economic regeneration and community-based recreation)، due to its integrated globalization and interactivity، can be an optimal version to intervene with this tissue.