نقش زن در نگاره هاي دوره صفوي با تاكيد بر آثار رضا عباسي

The role of women in the Safavid period Emphasizing on Reza Abbasi's works

حاكمان صفوي در پي رقابت با حكومت عثماني و در جهت ايجاد توازن قدرت به گسترش رابطه با ساير كشورها پرداختند، اين تعاملات بر جريان زندگي اجتماعي جامعه ايراني تاثير بسزايي گذاشت. جايگاه اجتماعي زنان ايراني بهبود يافته و زنان نقش برجسته اي در حوزه هاي سياسي و فرهنگي پيدا كردند. در نگارگري ايراني نيز متاثر از اين جريان، نگاره زنان متحول شد و تصاوير زنان كه تا قبل از آن به عنوان عنصر مكمل ارائه مي شد به صورت نگاره هاي تك برگي مصور شد. رضا عباسي از بزرگ ترين نگارگران صفوي و از پيشگامان نگاره هاي تك برگي است. در آثار وي زنان به صورت مستقل حضور يافته و مردان به عنوان عناصر فرعي اثر تصوير گشته اند. مقاله حاضر كه به روش توصيفي ـ تحليلي و بر مبناي داده هاي تصويري و متني انجام گرفته در پي دستيابي به مشخصه هاي تصوير زن در آثار رضا عباسي است. برآيند مقاله نشان از آن دارد كه تصويرگري زنان در آثار وي به صورت مستقل و به منظور نمايش زنانگي و تاكيد بر جنبه جنسيتي آن ها انجام شده است.

Seeking to compete with the Ottoman regime and in order to balance the power, Safavid rulers expanded relations with other countries, and these interactions affected the social life of Iranian society deeply. The social status of Iranian women improved and women had become prominent in the political and cultural spheres. The image of women has also been affected by this process in Iranian painting (miniature), and they, which were presented as complementary elements previously, had become the single or main element of the miniatures. Reza Abbasi is one of the greatest Safavid miniaturist and one of the pioneers of single-miniatures. In his work, women have been illustrated independently and men have been depicted as sub-elements. The present paper through a descriptive-analytic method and based on visual and textual data, is aimed at achieving the characteristics of woman's portraits in Reza Abbasi's works.