مفهوم سازي خشم در زبان فارسي

Conceptualization of Anger in Persian

پژوهش حاضر به بررسي چگونگي مفهوم سازي خشم در زبان فارسي به كمك يكي از قوي ترين ابزارهاي مفهوم سازي يعني استعاره مي پردازد. ابتدا استعاره هاي خشم در زبان فارسي، بر اساس مجموعه اي از جمله هاي گويشوران فارسي زبان شهر تهران طي سال 1390-1391 گردآوري شده و سپس حوزه هاي مبدا به كاررفته در آنها با 13 حوزه مبدا معرفي شده از سوي كوچش مقايسه مي شوند. در نهايت، استعاره ها بر اساس الگويي كه كوچش (2000) براي تقسيم بندي استعاره ي احساس ارائه كرده به سه دسته تقسيم مي شوند. نتايج تحليل بر روي 72 عبارت نشان مي دهد كه خرابي / ويراني با بيشترين ميزان فراواني و پس از آن آتش / گرما، تغيير فيزيولوژيكي و رفتار / واكنش حيواني با نسبت فراواني برابر در جايگاه بعدي رايج ترين حوزه هاي مبدا براي مفهوم سازي خشم در زبان فارسي هستند. در تقسيم بندي استعاره ها به سه گروه، غالب استعاره ها در گروه اول جاي گرفتند؛ به عبارتي بيشتر استعاره ها واكنش احساسي حاصل از بروز حس خشم را بازنمايي مي كنند. علاوه براين، تاثير باورهاي فرهنگي را در انتخاب حوزه هاي مبدا مختلف در جوامع گوناگون و حتي درون يك جامعه مي توان مشاهده كرد.

This study investigates conceptualizing anger in Persian by means of metaphor, one of the most effective devices of conceptualization. First of all, the anger metaphors in Persian are gathered from the utterances of Persian speakers in Tehran during 1390-1391, and then the determined source domains in Persian are compared with 13 source domains introduced by Kövecses. Anger metaphors in Persian are divided into 3 groups based on Kövecses model (2000). Analysis of 72 metaphorical expressions shows that breakdown /destruction with the highest frequency and fire /heat, physiological change, and animal behavior /reaction with equal frequency are the most common source domains of anger metaphors in Persian. After dividing these metaphors into three groups, most of them are placed within the first group. In other words, the great part of metaphors represents emotional responses out of anger. Moreover, results of the analysis indicate the effect of cultural beliefs on the selection of different source domains among different communities, even within one community.