نقش استعاره تصويري در تحليل انتقادي كلام: مطالعه كاريكاتورهاي سياسي

Metaphorical Realization of Ideology in Political Caricatures: the Role of Pictorial Metaphors in Critical Discourse Analysis

هدف مقاله حاضر پرداختن به بازنمايي ايدئولوژي در كاريكاتور هاي سياسي بر اساس دو رويكرد معني شناسي شناختي و تحليل انتقادي كلام است. در اين تحقيق، از ميان كاريكاتور هاي سياسي ايران در سال هاي 1391 و 1392، با موضوع جنگ افروزي آمريكا، شش كاريكاتور انتخاب و به دو گروه تصويري و كلامي- تصويري تقسيم شدند. اين كاريكاتور ها بر اساس نظريه استعاره چندنمودي فورسِويل، و نقش استعاره ها در تحليل انتقادي كلام موسُلف (2012) مورد ارزيابي و تحليل قرار گرفت تا مشخص شود الف) چگونه استعاره هاي ايدئولوژي در دو نمود كلام و تصوير نمايش داده مي شوند و ب) چگونه استعاره هاي مفهومي مي توانند به عنوان ابزاري مطلوب در جهت رسيدن به اهداف ايدئولوژيكي پيام كاريكاتور هاي سياسي به كار گرفته شوند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه دركاريكاتورهاي سياسي موجود مفاهيم آزادي، صلح، امنيت و سلامت به صورت جنگ مفهوم سازي شده است. در گروه نخست كه حاوي استعاره هاي تك نمودي (تصويري) بود نمادهاي صلح و آزادي در تصاوير به كار رفته و از طريق دو تكنيك تلفيق مفاهيم مبدا و مقصد و پركردن غيرمنتظره بخشي از يك طرحواره، رابطه بين مبدا و مقصد در ذهن خواننده شكل مي گيرد و در گروه كاريكاتورهاي كلامي-تصويري همين روابط به اضافه نقش تثبيتي نوشتار بادكنكي به نگاشت ميان مفاهيم مبدا و مفهوم مقصد (جنگ) كمك مي كند. در تمام كاريكاتورهاي مذكور همانطور كه موسلف ادعا مي كند، كاربرد استعاره (و برخي سازوكارهاي شناختي ديگر) نقش مهمي در ايجاد طنز سياسي مورد نظر هنرمند، و نمايش يا انتقال روابط ايدئولو‍ژيكي سياسي مورد نظر كارتونيست ايفا مي كند.

This paper analyzes the realization of ideology in political caricatures based on two approaches of Cognitive Semantics and Critical Discourse Analysis. In this research, among Iranian caricatures of 1391-92 years criticizing USA's war policies, six caricatures were selected and divided into two pictorial and verbo-pictorial groups. The data were analyzed on the basis of multi-modal metaphor theory of Forceville (1994), and the claims of Musolf (2012) on the role of conceptual metaphors in CDA. The questions were how ideological metaphors are represented in two verbo-pictorial modes of Caricatures, and how these conceptual metaphors are used as a useful tool in achieving the ideological goals of CDA. The results illustrate that the concept of FREEDOM, PEACE, SECURITY, and HEALTH are conceptualized through the opposite concept of WAR. In the first group of caricature, the symbols of Freedom and Peace were used in the pictures and the mapping of war semantic elements on these target domains were evoked by two techniques of fusion and unexpected filling of a schema. In the second group of caricatures, in which personification of USA help expressing the metaphors of the pictures, the same techniques were used in the mapping of targets and the source domain of WAR. Moreover, the anchoring role of written message in the baloonics expresses the meaning relations between targets and source concept. Finally, the uses of metaphor have great roles in the creation of political irony and in the creating, reveling and expressing the political ideological relations a caricaturist wants to do.