انسان مداري و بازنمود آن در تعريف حيوانات در فرهنگ فارسي معين تحليلي در چارچوب انگاره زبان شناسي زيست بومي

An Ecolinguistic Approach to Anthropocentrism in Defining Animals in Moin Persian Dictionary

زبان شناسي زيست بومي رويكردي نوين در پژوهش هاي زباني است كه به تبيين چرايي و چگونگي تاثيرگذاري كردارهاي زباني بر رفتار اجتماعي سخن وران زباني و پيامدهاي آن بر محيط زيست و گونه هاي زيستي مي پردازد. بررسي جايگاه انسان و شيوه بازنمايي حيوانات در فرهنگ فارسي معين بر اساس دستاوردهاي زبان شناسي زيست بومي هدف اين پژوهش است. اين مقاله بر آن است تا به اين پرسش ها پاسخ دهد: چگونه مي توان انسان مداري حاكم در فرهنگ فارسي معين را درقالب يك انگاره پوياي زباني توصيف كرد؟ ملاك هاي به كار گرفته شده در تعريف حيوانات در اين فرهنگ چيست؟ رابطه اين ملاك ها با پديداري و پايداري مشكلات زيستي در كشورمان چگونه است؟ بدين منظور به بررسي تقابل انسان و محيط زيست و چگونگي بازنمود آن در فرهنگ فارسي معين مي پردازيم. براي واكاوي انسان مداري، تمامي اسامي حيواناتي كه در مجموعه چهار جلدي «فرهنگ فارسي معين» معرفي شده اند، مورد بررسي قرار گرفته و نتايج در چهارچوب انگاره پيشنهادي تجزيه و تحليل شده است. براساس يافته ها، كاركردهاي اقتصادي، آرامش خاطر و ويژگي هاي فيزيكي حيوانات مهم ترين شاخصه هاي بازنمايي حيوانات در اين فرهنگ مي باشد. رمزگشايي از انسان مداري نهادينه شده در فرهنگ فارسي زبان ها، آگاهي بخشي در مورد اهميت گونه هاي زيستي و ضرورت بروز رساني تعاريف حيوانات به منظور بازتاب دغدغه هاي زيستي مهم ترين دستاوردهاي پژوهش پيش رو مي باشد.

The power of ecolinguistic approaches, a burgeoning approach in critical studies, lies in their ability to transcend the readers beyond the determinisms of language and encourage friendly and humane relationships with nature and all species of life. This paper appraises how language contributes to the oppression and exploitation of animals by scrutinizing the definition of animals given in Moin Persian to Persian Dictionary. The results show how Moin Dictionary, by concentrating mainly on environmental problems, fails to criticize the environmentally destructive cultural values institutionalized unconsciously by Iranians, and directs attention away from alternatives. This dictionary portrays animals as objects, resources or token species. According to the results, intensive confinement, oppression and slaughter of animals depend on the implicit consent of the population. By applying a critical approach, this paper attempts to expose ideologies embedded in the discourse of this dictionary.