اثربخشي آموزش تاب آوري و مديريت استرس (SMART) بر كاهش استرس ادراك شده و تغيير نگرش به مصرف مواد در بين زندانيان مرد وابسته به مواد

Effectiveness of Stress Management and Resiliency Training (SMART) on Perceived Stress and Attitude toward Drug Use among Addicted Men Prisoners

استرس ادراك شده در زندانيان مي تواند باعث مشكلات جسمي، رواني و همچنين نگرش مثبت و گرايش به مصرف مواد در آن ها شود. اين پژوهش به منظور كاهش استرس ادراك شده و همچنين تغيير نگرش به مصرف مواد در ميان زندانيان وابسته به مواد انجام شده است. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﺻﻮرت نيمه آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﺎ ﭘﻴﺶآزﻣﻮن، ﭘﺲآزﻣـﻮن و ﭘـﻲ ﮔﻴـﺮي ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ ﮔﺮوه كنترل اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. جامعه آماري اين پژوهش، زندانيان مرد معتاد شهرستان رفسنجان بود كه تحت درمان نگه دارنده متادون بودند. 30 نفر از آن ها به صورت تصادفي انتخاب شدند و مجددا به صورت تصادفي در دو گروه آزمايش و كنترل قرار گرفتند. براي جمع آوري داده ­ها از پرسشنامه استرس ادراك شده كوهن و همكاران (1983) و نگرش به مصرف مواد نظري (1378) استفاده شد. برنامه آموزش طي 10 جلسه و هر جلسه به مدت 90 دقيقه بر روي آزمودني هاي گروه آزمايش انجام شد. بعد از اتمام جلسات، پس آزمون گرفته شد و 2ماه بعد نيز آزمون پيگيري اجرا شد. ميانگين نمرات دو مقياس هم در دوره پس آزمون و هم پيگيري كاهش معني داري در گروه آزمايش نشان داد، اما در گروه كنترل چنين نبود.با توجه به يافته ­ها مي­توان گفت مداخله اخير هم در كوتاه مدت و هم در طولاني مدت، تاثير معني داري در كاهش استرس ادراك شده داشته و همچنين موجب تقويت نگرش منفي به مصرف مواد شده است.

Perceived stress among prisoners can cause some psychological and physical problems, and cause positive attitudes toward drugs and tendency to drug use among them. This study aimed to decline perceived stress among drug-dependent prisoners and change their attitude toward drugs. This was a semi-experimental study conducted in a pretest-posttest and follow-up design with a control group. Statistical population of this study was prisoners of Rafsanjan prison that were treating with Methadone maintenance. 30 prisoners were randomly selected and assigned for experimental and control groups randomly. For collecting data, Perceived Stress Questionnaire (Cohen, et al, 1983) and Attitude toward Drugs Questionnaire (Nazari, 2000) were used. Training program included 10 sessions and each session was 90 minutes. After sessions finished, post-test, and follow-up test were done after 2 months. The average of scores significantly decreased both post-test and follow-up in experimental group but no differences in control group. Accordingly, this study concluded that the recent intervention could effectively decrease perceived stress both in short- and long-term and also cause negative attitude toward drugs among them.