ساختار منسجم آغاز حكومت در شاهنامه فردوسي

The coherent structure of commencement of sovereignty in Shahnameh Ferdowsi

شاهنامه در عين تعدد و گستردگي منابع، به صورتي منظم ومنسجم در يك كل يگانه و يك پارچه سروده شده است. انعكاس اين انسجام و يك پارچگي را در پنجاه دوره حكومتي در كل اثر مي توان مشاهده كرد. دوره هاي پادشاهي از ساختاري هم آهنگ و مشترك برخوردار است. محقق با اين فرض كه آغاز حكومت در شاهنامه داراي ساختاري يك پارچه و يك سان است به روش تحليلي و تطبيقي به بررسي و تطبيق اين دوره هاي پادشاهي پرداخته است. برآيند حاصل از پژوهش نشان مي دهد كه ساختار آغاز حكومت ها در شاهنامه از هشت الگوي مشترك پيروي مي كند. سعي فردوسي در اثر پاي بندي و استواري به اين الگوهاست. گويا اين شيوه براي بيان تفكر اصلي شاهنامه به صورت خط يا رشته اي در خلال اثر كشيده شده و موقعيت هاي مهم را به هم پيوند داده است. اين الگوها عبارت اند از:1- بر تخت نشستن پادشاه؛ 2- مجلس آراستن؛ 3- سخن راني كردن؛ 4- منشور حكومت پادشاه؛ با نام يزدان آغازكردن؛ 5- فره ايزدي داشتن؛ 6- آفرين خواندن بزرگان پادشاه را؛ 7- مدت حكومت پادشاه

Despite the numerous copies of Shahnameh and its vast sources it had been coherently and systematically composed in a wholesome manner which rendered this masterpiece universal. The reflection of this coherence and consistency is evident in fifty reigns throughout the work. In terms of structure the durations of reigns are treated equally, hence this article deals with the analytic and comparative study of the reigns. The outcome of the study shows that the structure of commencement of sovereignty in Shahnameh follows eight common patterns and Ferdowsi’s attempt throughout the work had been to adhere to those patterns in order to convey his main objective. The patterns are seen as: 1- The accession of the monarchs to the throne 2- setting out feasts 3- giving speeches 4- declaration of monarch’s sovereignty 5- exalting God, the lord of wisdom before everything else 6- having divine Farr (God-given glory) 7- nobles praising the kin g 8- duration of reign.