طراحي مدل خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو با رويكرد متدولوژي سيستم هاي نرم

Designing a Model of Policy Making of Commercialization of Nanotechnology Using Soft Systems Methodology

سند راهبردي توسعه فناوري نانوي ايران كه خط مشي گذاري اين حوزه را در افق چشم انداز 1404 در بر دارد، با تلاش هاي ستاد ويژه توسعه فناوري نانودر سـال 1384تصـويب شـد. ايـن سـند شـامل 53 برنامه اجرايي است كه سازمان هاي مختلف به عنوان متولي، مسـئوليت اجـراي هـر برنامـه را برعهـده دارند. از طرفي مسئله خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو جزء مسائل پيچيده و غير ساختار يافته است و ذي نفعان مختلفي در آن دخالت دارند. با توجه به پيچيدگي مسئله خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو و همچنين نقش عامل انساني درآن، از رويكرد متدولوژي سيستم هاي نرم استفاده شده است. در اين پژوهش با استفاده از رويكرد مذكور، مسئله ساختار نيافته يعني خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو تبيين شده و سپس با تعيين حدود آن، تصوير گوياي بازيگران مختلف سيستم و منافع آن ها ترسيم شده است. در مرحله سوم جهت تبيين تعريف ريشه اي خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو از رويكرد CATWOE استفاده شده و در مرحله چهارم، يك مدل مفهومي از فعاليت ها، با استفاده از تعريف ريشه اي ارائه شده است. در مرحله پنجم، مدل توسعه داده شده با دنياي واقعي مقايسه گرديده است. در مرحله ششم، تغييرات مطلوب و امكان پذير جهت بهبود و توسعه سيستم واقعي شناسايي شده و در نهايت در مرحله هفتم، برنامه هايي جهت عملياتي سازي تغييرات پيشنهاد شده، به مسئولين و ذي نفعان درگير در شرايط مسئله ارائه شده است تا موجب بهبود كاركرد سيستم و درنهايت افزايش اثربخشي فرآيند خط مشي گذاري تجاري سازي فناوري نانو شود.

The strategic plan of nanotechnology development in the 1404 vision was passed with the endeavor of the national Nanotechnology Development Staff. This document includes 52 executive plans, which are to be implemented by various organizations. Making policy for the commercialization of nanotechnology is a complicated and unstructured issue in which various stakeholders participate. Regarding the complexity of nanotechnology commercialization policy making along with the role of human factor in it, soft systems methodology (SSM) is used as the research method. In this research, using soft systems methodology (SSM), the unstructured issue of nanotechnology commercialization policy making was defined initially. After defining the scope of the issue, an enriched image of different actors and their interests was depicted. Then, using CATWOE, the fundamental definition of nanotechnology commercialization policy making was defined. In the next stage, the developed model was compared with the real world. After that, desired changes for the development improvement of the new system were identified. Finally, applied plans for operationalizing the changes were proposed to the stakeholders and incumbents dealing with the issue, hoping for improving the function of the system and enhancing the effectiveness of the process of commercializing nanotechnology policy making.