ريزرخساره ها ، محيط رسوبي و دياژنز سازند ايلام در يكي از ميدان هاي نفتي دشت آبادان

Microfacies, sedimentary environment and diagenesis of the Ilam Formation in an Oilfield of the Abadan plain

سازند ايلام به سن كنياسين- سانتونين يكي از سنگ مخز ن­هاي نفتي در حوضه زاگرس به شمار مي­آيد، كه به ­طور غالب از سنگ­ هاي كربناته تشكيل شده است. در اين پژوهش سازند ايلام در سه برش زيرسطحي در مجموع با ستبراي 274 متر در يكي از ميدان­هاي نفتي جنوب ­باختري ايران مورد بررسي قرار گرفت. ليتولوژي اين سازند در چاه­ هاي مورد مطالعه از سنگ­ آهك با ميان لايه­ هايي از شيل و سنگ آهك ­رسي تشكيل شده است. مطالعات رسوب­ شناسي و بررسي­ هاي رخساره­اي 230 برش نازك تهيه شده از خرده­ سنگهاي حفاري منجر به شناسايي 11 ريزرخساره و يك پتروفاسيس شيلي در 3 كمربند رخساره­اي شد. اين ريزرخساره ­ها در كمربندهاي رخساره­اي لاگون، سد و دريايي باز نهشته شده ­اند. با توجه به ريزرخساره ­هاي شناسايي شده و مقايسه آن­ها با نهشته­ هاي كربناته همانند در نقاط ديگر، نبود ساختار­هاي ريفي و رخساره­ هاي ريزشي و لغزشي، محيط رسوبي اين توالي كربناته رمپ هموكلينال شناخته شد كه مشتمل بر رمپ بيروني، مياني و داخلي است. مهم­ترين فرآيندهاي دياژنزي سازند ايلام در ميدان نفتي مورد بررسي، آشفتگي زيستي، ميكرايتي شدن، سيماني شدن، انحلال و تخلخل، دولوميتي شدن، استيلوليتي شدن، پيريتي شدن و شكستگي­ها است. مهم­ترين سيمان­هاي ديده شده در اين سازند سيمان هم­ بعد، سيمان­ دروزي، سيمان بلوكي، سيمان هم­ محور و پركننده رگه است كه در سه محيط دياژنزي دريايي، جوي و دفني تشكيل شده ­اند.

The Ilam Formation with Coniacian- Santonian ages is one of the petroleum reservoir in the Zagros basin and wide area of Khozastan plain, which mainly composed of carbonate rocks. In this study, the Ilam Formation in 3 subsurface sections with total thickness of 274 m was studied in one of the southwest Iranian oilfields. The lithology of this formation in studied wells is limestone with interbedded shale and clayey limestone. Sedimentological studies and facies analysis of 230 thinsections of drilling cutting lead to recognition of 11 microfacies and one shale petrofacies in 3 facies belts. These microfacies were deposited in lagoon, shoal and open marine facies belts. According to recognised microfacies and comparing them with same carbonate deposits in other places, absent of reef structures, sliding and slumping facies, the sedimentary envirnment of this carbonate sequence was recognised as a homocline ramp which consist outer, middle and inner ramps. The main diagenetic features of the Ilam Formation in studied oilfield are bioturbation, micritization, cementation, dissolution and porosity, dolomitization, stylolitization, pyritization and fractures. Main cement types in this formation are equant, drusy, blocky, syntaxial and vein filling cements which formed in marine, meteoric and burial diagenetic environments.