اثر تراكم بوته و مرحله فنولوژيك برداشت بر عملكرد روغن و پروتئين كوشيا (Kochia scoparia L. Schrad) در شرايط آبياري با آب شور

Effect of Plant Density and Harvesting Time on Oil and Protein Yield of Kochia (Kochia scoparia L. Schrad) under Saline Irrigation Conditions

به‌منظور بررسي اثر تراكم بوته و مرحله فنولوژيك برداشت بر عملكرد روغن و پروتئين كوشيا آزمايشي به‌صورت كرت‌هاي خرد شده با طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقات شوري دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد در بهار سال 1386به اجرا درآمد. در كرت‌هاي اصلي تراكم بوته در چهار سطح (10، 20، 30 و 40 بوته در متر‌مربع) و در كرت فرعي برداشت در دو مرحله (رسيدگي كامل و 50 درصد گل‌دهي) قرار گرفتند. اثر تراكم بر عملكرد دانه، وزن هزار دانه، شاخص برداشت، درصد و عملكرد روغن و عملكرد پروتئين در مرحله رسيدگي معني‌دار (0/05≥ P) گرديد. در مرحله گل‌دهي نيز اثر تراكم بر عملكرد علوفه و عملكرد پروتئين معني‌دار شد. نتايج نشان داد كه تفاوت معني‌داري بين عملكرد ماده خشك، درصد و عملكرد پروتئين بين مرحله رسيدگي كامل و گل‌دهي وجود داشت. بيشترين عملكرد دانه (2590 كيلوگرم در هكتار) و عملكرد روغن كوشيا (357/7 كيلوگرم در هكتار) مربوط به تراكم 20 بوته و كمترين آن مربوط به تراكم 10 بوته در متر‌مربع بود. بيشترين عملكرد پروتئين (3390 كيلوگرم در هكتار) نيز مربوط به تراكم 30 بوته در متر‌مربع با برداشت در زمان 50 درصد گل‌دهي بود. با توجه به نتايج به‌دست آمده جهت حصول حداكثر عملكرد كيفي بهتر است تراكم 30 بوته در متر‌مربع اعمال شود و علوفه كوشيا در زمان 50 درصد گل‌دهي برداشت شود. جهت توليد دانه و روغن در شرايط آب و هوايي مشهد بهترين تراكم 20 بوته در متر‌مربع بود.

Production of halophytes using saline waters and soils, and feeding livestock with them, is one of the most sustainable ways of desert ecosystems conservation and food production for people living in these areas. A field experiment was conducted at Salinity Research Station, Ferdowsi University of Mashhad, in 2007 to evaluate the effect of planting density and harvesting time on oil and protein yield of Kochia. Treatments were arranged as a split-plot based on a randomized complete block design with three replications. Planting density (10, 20, 30 and 40 plants m-2) as assigned to main plots and two dates of harvesting (after 50% flowering and full maturity) constituted the sub-plots. Plant density had a significant effect on grain yield, mean seed weight, harvest index, oil yield, oil content and protein yield at maturity stage. Forage and protein yield were also affected by plant density at the harvest date of 50% flowering. Total dry matter, protein yield and percentage differed significantly between the two harvest dates. The greatest grain yield (2590 kg ha-1) and oil yield (357.7 kg ha-1) were achieved from 20 plants m-2, whereas those from 10 plants m-2 were minimal. Maximum protein yield (3390 Kg ha-1) was obtained from the planting density of 30 plants m-2 at 50% flowering stage. Based on the results of this study, the best qualitative yields for Kochia could be obtained from a planting density of 30 plants m-2 after 50% flowering but one may recommend planting Kochia at 20 plants m-2 for a high grain or oil production.