تحليل پيامدهاي افزايش سطح زير كشت كلزا در دشت نمدان استان فارس: كاربرد مدل برنامه‌ريزي رياضي مثبت

Analysing Consequences of Increasing Acreage of Colza in Namdan Plain of Fars Province: An Application of Positive Mathematical Programming

به اين علت كه سياست‌هاي كشاورزي مختلف را نمي‌توان در محيط آزمايشگاهي مورد بررسي قرار داد، آثار بالقوه سياست‌ها بايستي قبل، حين يا بعد از اعمال سياست با استفاده از مدل‌هاي برنامه‌ريزي رياضي(MP) مورد تحليل قرار گيرند. در اين رابطه پيامدهاي افزايش سطح زير كشت كلزا در سطح مزارع نماينده‌ دشت نمدان با استفاده از مدل برنامه‌ريزي رياضي مثبت (PMP) كه به‌منظور غلبه بر خصيصه تجويزي مدل‌هاي بهينه‌سازي ارتقا يافته است، مورد بررسي قرار گرفت. هدف اصلي PMP اين است كه حتي‌الامكان تصويري حقيقي از شرايط را ارائه نموده و سپس رفتار كشاورزان را به‌عنوان پارامترهايي كه هدف مداخله سياست كشاورزي است، شبيه‌سازي كند. بر اساس نتايج اين مطالعه پيامدهاي افزايش سطح زير كشت كلزا عبارت است ازكاهش سطح زير كشت گندم و لوبيا و افزايش درامد انتظاري مزارع نماينده، ولي چون هم‌زمان واريانس سود نيز افزايش مي‌يابد، اثر خالص اين سياست بر مطلوبيت مزارع نماينده به‌طور كامل مشخص نيست. هم‌چنين نتايج نشان داد كه با ورود كلزا به الگوي كشت كشاورزان، مصرف سموم شيميايي افزايش خواهد يافت، ولي اثر سياست بر مصرف آب در مزارع نماينده‌ متفاوت است و به سياست جايگزيني كلزا با گندم نمي‌توان به‌عنوان يك سياست مديريت تقاضاي آب نگاه كرد.

Because of the fact that alternative agricultural policies cannot be examined in a laboratory, the potential effects of policies must be analyzed before policy setting, and during or after the policy implementation using mathematical programming (MP) models. In this context, the consequences of increasing the acreage of colza at representative farm (RF) level of Namdan plain were analyzed using positive mathematical programming (PMP), which were improved to overcome normative character of optimization models. The main aim of PMP is to give as true a picture as possible of the situation and then simulate the behavior of farmers as parameters in which the object of agricultural policy intervention is shifted. Based on the results of this study, reduction in the acreage of wheat and bean and increase in the expected profit of RFs are the consequences of increasing acreage of colza. But, as variance of profit increases, the net impact of policy on the expected utility of RFs is not perfectly known. The results also indicated that the use of pesticide increases through introducing colza into a cropping pattern. The effect of policy on water use is different among RFs and they can't take this policy as a water demand management policy.