كاربرد تصميم‌گيري چند معياره تعاملي در برنامه‌ريزي زراعي مطالعه موردي: استان فارس

Application of Interactive Multiple Criteria Decision Making for Farm Planning: A Case Study of Fars Province

در فعاليت‌هاي زراعي وجود اهداف متعدد مسأله تخصيص بهينه نهاده ها را دشوار مي‌سازد. براي اين منظور استفاده از روش‌هايي كه بتوان چندين هدف را هم‌زمان به نقطه مطلوب نزديك كرد، ضروري مي‌باشد. افزون بر آن، عدم توجه به ترجيحات زارعين در فرايند برنامه‌ريزي زراعي پذيرش برنامه زراعي را از طرف زارعين با مشكل مواجه مي‌سازد. لذا، با استفاده از مدل تصميم‌گيري چند معياره تعاملي در برنامه زراعي مزارع استان فارس تلاش شد به اين امر توجه گردد. حداكثر كردن بازده ناخالص، حداقل كردن آب آبياري و ريسك به‌عنوان اهداف برنامه انتخاب شد. نتايج نشان داد كه الگوي كشت روش تعاملي نسبت به توافقي نزديكي بيشتري به الگوي كشت فعلي زارعين دارد. در الگوي كشت روش تعاملي مقدار ريسك نسبت به الگوي كشت توافقي و فعلي كاهش يافت كه نشان‌دهنده تمايل به كاهش ريسك در زارعين منطقه مورد مطالعه بود. افزون بر آن، نتايج نشان داد كه مدل‌هاي تعاملي به‌دليل مورد توجه قرار دادن ترجيحات زارعين در برنامه‌ريزي زراعي نسبت به مدل برنامه‌ريزي توافقي داراي نتايج بهتري مي‌باشند. با توجه به يافته ها مي‌توان گفت امكان بهبود ارزش سه هدف حداكثر كردن بازده ناخالص، حداقل كردن ريسك و حداقل كردن آب آبياري نسبت به الگوي كشت موجود به‌طور هم‌زمان وجود دارد.

Optimum allocation on inputs is more difficult when there are several objectives in agriculture activities. For this, it is necessary using methods that several objectives approximate to ideal point simultaneously. IN addition, no attention to farmer preferences in farm planning causes the troubles for farmers in accepting planning. So in present study it is tried to attention these subjects with using interactive multiple criteria decision making, in farm planning for Fars province. Maximization gross margin, minimization risk and, irrigation water selected for planning objectives. Results indicated that interactive cropping pattern is convenient to present pattern rather than compromise method. In interactive cropping pattern, risk decreased compare to present and compromise cropping pattern that it is indicated tend to risk diminish in region farmers. In addition, the results designated that interactive models have the results better than multi objective and compromise programming because to be attention to farmers preference. With attention to research finding can say that it is possible for reformation of values three objective maximization gross margin, minimization risk and irrigation water rather than present cropping pattern.