پيامدهاي سياسي حقوقي رژيم چندجانبه گرايي هسته اي: موضع ايران

Political – Legal Consequences of the Nuclear Multilateralism Regime: Iran’s Position

تجربه تلخي كه از كاربرد تسليحات هسته اي در اثناي جنگ جهاني دوم در ذهن بشريت نقش بسته است، لزوم درپيش گرفتن تدابيري براي جلوگيري از تكرار آن، پيشگيري از تروريسم هسته اي و ارتقاي استفاده صلح آميز از انرژي هسته اي را به يكي از اولويت هاي مهم وعمده نهادهاي بين المللي و به ويژه كشورهاي قدرتمند تبديل كرده است. در پژوهش حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي به بررسي رژيم چندجانبه گرايي هسته اي كه به معناي عدم تكثير و تبديل مراكزفرآوري هسته اي در طول زنجيره توليد، اعم از استخراج اورانيوم تا غني سازي و غيره با مديريت بين المللي و كنسرسيوم با نظارت آژانس بين المللي انرژي هسته اي در سطح جهان است، پرداخته مي شود و موضع جمهوري اسلامي ايران و ساير دولت هاي غيرمتعهد مورد بررسي قرار مي گيرد. فرضيه مطرح شده اين است كه: هرچند طرح چندجانبه گرايي هسته اي با هدف دوگانه استفاده صلح آميز از فناوري هاي هسته اي و درعين حال امنيت هسته اي در جهان امروز امري لازم و مطلوب به نظر مي رسد، ولي از سوي ديگر ممكن است تحت تاثير متغيرهاي سياسي قرار گيرد و به تبعيض و محروميت برخي از كشورهاي مخالف وضع موجود منجر شود. در نتيجه به دليل پيامدهاي حقوقي، اقتصادي و سياسي آن مورد انتقاد برخي كشورها و سياست مداران ازجمله جمهوري اسلامي ايران است كه اين مقاله به تحليل اين مسئله مي پردازد.