يه حبه قند: بازآفريني ديالكتيك رخداد و روزمرگي در حيات اجتماعي

Ye Habe Ghand: Recreation of the Dialectic of Event/Everydayness in Social Life

يه حبه قند، از منظر جامعه شناسيِ هنر و با نگاهي نئوفرماليستي، بيانگر نكات بديعي پيرامون حيات اجتماعي فرد ايراني است. اين فيلم، با فرمي مشابه با فرم آثار امپرسيونيستي، تكه پاره هاي زندگي روزمره ايراني را به آشناترين وجه با هم تركيب مي كند، اما درعين حال، با برجسته سازي عنصر رخداد و نمايش ديالكتيك رخداد و روزمرگي، از اين زندگي آشنايي زدايي مي كند. عملِ آشنايي زدايي در چارچوب يك پس زمينه تاريخي/اجتماعي انجام مي شود: تصويري از بافت سنتي جامعه ايران كه در معرض تهديد عناصر مدرن است. تحليل نئوفرماليستيِ اثر (يعني تحليل قواعد فرميك و اصول ساختارِ رواييِ اثر به منظور ايضاح معاني ارجاعي، آشكار، تلويحي و دلالت گر) و نيز تفسير نتايج اين تحليل در پرتو رويكرد نظري تحقيق نشان مي دهد رخدادي كه امر روزمره را منهدم مي سازد خود، جزء جدايي ناپذير آن است. رخداد در كُنه روزمرگي لانه كرده و حتي بالا انداختن يك حبه قند مي تواند كام جمع انبوهي را تلخ كند: زندگي روزمره آبستن ضد خويش است و بداهت آن در چشم به هم زدني به هم مي ريزد. همه چيز از دل زندگي برمي خيزد و وراي آن چيزي وجود ندارد. با وقوع هر رخداد و به هم ريختن سير طبيعيِ امور، روزمرگي از نو آغاز مي شود و خودِ آن رخدادِ منهدم كننده به تدريج بخشي از امر روزمره جديد مي گردد.

This study is a critical reflection on the everyday through interpreting an artwork (Ye Habe Ghand), based on this argument that any artwork, just like the everyday, is a construction of elements and fragments. The everyday as a thread conjoining all the things, events and interactions in which we experience our personal and social life, represents and dominate itself as a natural phenomenon on subjective and objective being of people. Artwork defamiliarize this natural everydayness. The approach used here to interpret Ye Habe Ghand is neoformalism. This approach assumes that the best way to interpret the devices, techniques and functional elements of a film is through relating them to the social and historical backgrounds of the text. So, in this research, in inferring the referential, explicit, implicit and symptomatic meanings of Ye Habe Ghand, the main emphasis has been on the everyday and artistic backgrounds. The findings show that this film is a dialectical image of intertwinement/opposition of the everyday and event. The same event that overthrows the everyday is itself an integral part of it. The event (death, here) is engraved on the everyday. So, a piece of candy which is supposed to be delicious, embitter the taste of everyone. The everyday is the main source of anything and events; nothing exists beyond it.