ارزيابي جامعه شناختي- زيبايي شناختي پوشاك سنتي زنان مناطق كويري ايران با تمركز بر اقليم فرهنگي و طبيعي

A sociological – aesthetic evaluation of women’s traditional clothes in desert areas of Iran

اين مقاله پوشاك سنتي زنان ايران را از منظري جامعه شناختي- زيبايي شناختي و فارغ از نگاه تاريخي تحليل مي كند. تمركز پژوهش بر كاركردهاي پوشاك سنتي زنان در مناطق كويري ايران است. چارچوب نظري مورد استفاده برنظريات كاركردگرايي و جامعه شناسي پوشاك استوار است. روش مطالعه در اين مقاله، كيفي است و اطلاعات مورد نياز به دو روش كتابخانه اي و بعضآ مشاهده ميداني انواع پوشاك سنتي زنان در مناطق «قم، سمنان، اصفهان، ابيانه، يزد، كرمان، خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان» گردآوري شده است. بر اساس اين داده ها تلاش شده تا جايگاه 4 مولفه اساسي «جغرافيا، فرهنگ، دين و شغل» در پديدار يافتن انواع اين پوشاك مطالعه شده و تاثير آنها بر الگوهاي ساختاري و تزيينات بصري پوشاك مذكور بيان گردد. فرض بر آن است كه عوامل مذكور بر نوع طراحي و تزيين پوشاك زنان كويري موثر بوده اند. نتايج نشان داده است كه مهم ترين مولفه موثر بر فرم، طرح و بافت پوشاك زنان در مناطق كويري ايران، اقليم طبيعي و پس از آن، جغرافياي فرهنگي است. متغيرهاي دين و شغل نيز پس از دو مولفه نخست، به ترتيب واجد اهميت هستند.

The writer of this paper analyzes the traditional clothes of Iranian women from a sociological-aesthetic perspective. The main focus of the paper is on the functions of women’s traditional clothes in desert areas. The .theoretical framework of paper is functionalism and sociology of clothing The research method is based on qualitative approach and research data are gathered through library documentaries and field observation of ,different traditional clothes in Qom, Semnan, Isfahan, Abyaneh, Yazd Kerman, Southern Khorasan, and Sistan & Balouchestan areas. Based ,on the gathered data, four basic factors including “geography, culture religion and job” on the formation of different clothes were taken into consideration and, using them, we evaluated their effects on the structural model and visual decorations of women’s clothes in desert areas under study. It can be said that the above mentioned factors have influenced ,the design type and decoration of women clothes in desert areas. Also the research results show that the most important elements affecting the form, design and texture of women’s traditional clothes in desert areas .of Iran are firstly natural environment and secondly cultural geography The remained religion and job elements correspond to the third and fourth .factors respectively