سنجش مقادير كبالت، كروم، كادميوم، نيكل و واناديوم در صدف دسته چاقويي (Solen rosemaculatus) در سواحل بندرخمير (خليج فارس)

(Evaluation of heavy metals of (Co, Cr, Cd, Ni, V) in razor clam (Solen rosemaculatus) in Bandar-e Khamir Coast (Iran

فلزات سنگين از جمله عناصري هستند كه به دليل خصوصيات جهش زايي و سرطان زايي اثرات بسيار خطرناكي را بر روي موجودات زنده به جا مي گذارند. در تحقيق حاضر ميزان پنج فلز سنگين (Co, Cr, Cd, Ni, V) در بافت نرم Solen rosemaculatus در منطقه بندرخمير طي دو فصل تابستان و زمستان 1389 تعيين گرديد. بندرخمير يكي از بنادر مهم صيادي در استان هرمزگان مي باشد. بدين منظور نمونه ها با اندازه 5 تا 7 سانتي متر از 3 ايستگاه در منطقه جزر و مدي بندرخمير برداشت شد. دوكفه اي ها به آزمايشگاه منتقل و پس از بيومتري، بافت نرم دوكفه اي ها جدا شده و بعد از انجام مراحل آماده سازي و هضم با استفاده از دستگاه جذب اتمي (كوره گرافيتي) ميزان فلزات سنگين آن ها اندازه گيري شد. نتايج حاصله بيانگر ميانگين غلظت كبالت، كروم، كادميوم و نيكل در فصول تابستان و زمستان به ترتيب كبالت (0.075±0.026 و 0.083±0.034)، كروم (0.100±0.038 و 0.142±0.042)، كادميوم (0.026±0.017 و 0.013±0.009) و نيكل (0.984±0.287 و 1.104±0.344) ميكروگرم بر گرم وزن خشك تعيين شد. غلظت واناديوم كمتر از حد تشخيص دستگاه بود. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان داد كه مقادير بدست آمده كمتر از حد مجاز استاندارد جهاني مي باشد. آناليزهاي آماري نشان داد كه اختلاف معني دار در بين غلظت كروم بين ايستگاه هاي مختلف و همچنين در فصول مختلف ديده شد (P<0.05). همچنين اختلاف معني دار بين مقدار كادميوم ميان نمونه ها در فصول مختلف وجود دارد (P<0.05).

Five heavy metals (Co, Cr, Cd, Ni, V) in whole body tissue of Solen rosemaculatus of Bandar-e Khamir in summer and winter 2010 were determined. Bandar-e Khamir is one of the major fishing ports in Hormozgan Province in Iran. A sample size of 5-7 cm was harvested from three stations in tidal zone of Bandar-e Khamir. Bivalves transferred to laboratory and biometry whole tissue of bivalves were separated after preparation and digestion process. Using Atomic Absorption Spectrometer (graphite furnace) amount of heavy metals were measured. Results indicated that: In summer and winter MeanSD concentrations of Cobalt, Chromium, Cadmium and Nickel were (0.0750.026 and 0.0830.034), (0.1000.038 and 0.1420.042), (0.0260.017 and 0.0130.009), (0.9840.287 and 1.1040.344) micrograms per gram dry weight, respectively. Vanadium concentration were in trace amounts below detection limit of the AAS. Results of this study showed that concentration of heavy metals in all samples were less than the permissive international standards. There was a significant difference in the specific concentration of Cr between samples from either different sites or seasons (P<0.05). A significant difference was also observed in comparison of Cd concentrations between samples of different seasons (P<0.05).