كليدواژه :
تغيير كاربري اراضي , شبيه سازي , سلول هاي خودكار , CA , الگوريتم شبكه عصبي مصنوعي , ANN , مجموعه شهري مشهد
چكيده فارسي :
زمين مكان برهم‌كنش، تبادل و تداخل منافع گروه‌هاي مختلف اجتماعي است. سازمان فضايي از طريق زمين، نحوه استفاده از آن و عينيت‌يافتن برخورد نيروها بر آن، يعني ساخت محيط مصنوع، شكل مي‌گيرد. اگرچه تغيير كاربري اراضي به عوامل گوناگوني بستگي دارد، فعاليت‌هاي انساني مهم‌ترين عاملي هستند كه عمدتاً سبب تغيير كاربري زمين و در نتيجه، تغيير پيكربندي فضايي منطقه مي‌شوند. تبلور عيني اين فعاليت‌هاي افسارگسيخته، انباشت نابرابر سرمايه در منطقه كلان‌شهري و دامن‌زدن بيشتر به بي‌تعادلي‌هاي منطقه‌اي است. از اين رو، بايد با مطالعه نيروهاي محرك تغيير كاربري اراضي و عوامل فضايي مرتبط با آن از فرايندهاي محتمل آتي پرسش شود. بر اساس اين، هدف پژوهش حاضر پيش‌بيني تغييرات كاربري اراضي در مجموعه شهري مشهد با استفاده از سلول‌هاي خودكار و الگوريتم شبكه عصبي مصنوعي است. روش پژوهش، كمي است و با استفاده از نقشه‌هاي كاربري اراضي در سال‌هاي 1372 و 1390، تغييرات كاربري اراضي براي سال‌هاي 1408، 1426، 1444 و 1462 در محيط QGis2.4 شبيه‌سازي مي‌شود. نتايج پژوهش نشان مي‌دهند كه از يك‌سو، تغييرات كاربري اراضي در سال‌هاي آتي به توسعه بيشتر اراضي كشاورزي، مراتع و در نتيجه، خشك‌شدن سكونتگاه‌هاي روستايي منجر خواهد شد و از سوي ديگر، ادامه روند فعلي تغييرات كاربري اراضي به نتايج مضر زيست‌محيطي و به‌تبع آن آسيب‌هاي اقتصادي - اجتماعي جبران‌ناپذير مي‌انجامد. بنابراين، ضروري است دستگاه برنامه‌ريزي و مديريت منطقه، رويكردي جامع براي جلوگيري از مشكلات زيست‌محيطي آتي و مهار توسعه افقي سكونتگاه‌ها در اين منطقه در پيش گيرد.
چكيده لاتين :
Land is the place of interactions, transactions and the node of conflicts between various social groups. It is through the land, the way of using it, and realization of forces that encounter on it (constructing the artificial environment), which the spatial organization shapes. There are lots of factors influence the land-use change, but it is human activities that generally form these changes, and subsequently changing the spatial configurations of region. The concrete crystallization of these uncontrolled activities is unequal accumulation of capital in the metropolitan region, and increasing the regional imbalances more and more. Thus it is essential that through studying the driving forces of changes in land-use, and related spatial factors, one think about the possible future processes. Then, the objective of this study is forecasting land-use changes in Mashhad metropolitan region, using Cellular Automata (ca) and Artificial Neural Network algorithm. The research method was quantitative, and using land maps in the years 1993 and 2011, land-use changes for the years of 2030, 2048, 2066 and 2084 will be simulated in Q Gis2.4 environment. The conclusions show that first, future land-use changes will lead to consuming more and more agricultural lands and grasslands, so that, deteriorating rural settlements. Secondly, the continuing of present development of urban settlements and land-use changes, may cause environmental disasters and consequently leaving irreparable socio-economic damages in the region. According to the results, it is necessary for the planning and management system of the region, to adopt a comprehensive approach in order to prevent the future environmental problems, also to control horizontal expansion of settlements.
