نقش سازمان دهي محيط در تعامل اجتماعي ساكنان مجموعه هاي مسكوني شيراز(مجتمع هاي اميركبير، جنت، ابريشم، مطهري)

Investigating the Role of environmental Organization in Residents' Social Interaction in Residential Complexes of Shiraz Case study: Amir Kabir, Jannat, Abrisham, and Motahhari complexes

با توجه به رويكرد روزافزون زندگي در مجتمع‌هاي مسكوني، لزوم توجه به طراحي و تصميم‌گيري دربارة اين فضاها جدّي به نظر مي‌رسد. به‌ علاوه يكي از مشكلاتي كه در جوامع امروزي مشاهده مي‌شود ميزان و شيوة تعامل اجتماعي افراد در محل سكونت و زندگي است كه با كم‌رنگ‌شدن مفهوم همسايگي روز‌به‌روز بر ضعف آن افزوده مي‌شود. بر اساس اين، فرضية پژوهش حاضر مبتني بر شيوۀ سازمان‌دهي عناصر و بلوك‌ها در مجتمع‌هاي مسكوني به دليل تأثير بر عواملي چون خوانايي، نفوذپذيري، انعطاف‌پذيري و قلمرو بر شكل‌گيري فضاهاي عمومي و نيمه‌عمومي تأثير مي‌گذارد و از اين رو بر تعامل اجتماعي ساكنان مؤثر است. بدين منظور پس از تشريح عوامل مؤثر بر تعامل و مفاهيم آن به كمك پرسش‌نامه، تأثيرپذيري اين متغير (تعامل) از عوامل زمينه‌ساز سازمان‌دهي بررسي شده است. اين آزمون در چهار مجتمع مسكوني شيراز كه نمايندة چهارگونه سازمان‌دهي مجتمع‌هاي مسكوني اين شهر است، انجام شده است. تحليل‌هاي كمّي با نرم‌افزار Spss صورت گرفته است. نتايج نشان مي‌دهد ميزان تعامل اجتماعي ساكنان با سازمان‌ دهي محيط ارتباط، هم‌بستگي قوي دارد، ولي از ميان مؤلفه‌هاي در نظر گرفته شده براي سازمان‌دهي تنها عوامل نفوذپذيري، انعطاف‌پذيري و قلمرو در ميزان تعامل تأثيرگذار بوده است و مؤلفة خوانايي در اين رابطه نقشي ندارد. همچنين ميزان تعامل ساكنان مجتمع‌‌هاي مسكوني با سازمان‌دهي مركزي چندهسته‌اي بيش از ساير سازمان‌ دهي‌ها است.

Regarding the increasing approach to living in residential complexes, the necessity of paying attention to the design and decision making about these spaces becomes serious. Also, one of the problems that we face it today, is the matter of amount and type of people’s social interaction in the residential places, having increasingly been weakened recently, due to the gradually fading concept of neighborhood. Accordingly, the hypothesis of present study is based on the principle that, the way of organizing elements and blocks in residential complexes –due to its effect on factors like legibility, permeability, flexibility, and domain- can influence the formation of public and semipublic spaces, and consequently affect the social interaction of residents. Thus, after description of effective factors on interaction and its concepts, the impressionability of this variable (interaction) -from the underlying factors of organization- has been investigated through questionnaire. This study has been done in four residential complexes of Shiraz, that are representative of four kinds of organization of residential complexes. SPSS software has been used for quantitative analysis. The results indicate that the amount of residents’ social interaction has a strong correlation with organization type of environment. But among the declared components for organization, only the permeability, flexibility, and domain had effected the amount of interaction, and the legibility doesn’t play a significant role in this relation.