كليدواژه :
اكوتوريسم , برنامه ريزي گردشگري , توسعة پايدار , شهرستان تالش , GIS , AHP , فرايند تحليل سلسله مراتبي , سامانة اطلاعات جغرافيايي
چكيده فارسي :
يكي از نخستين گام‌ها در برنامه‌ريزي براي توسعة گردشگري منطقه، داشتن شناخت كامل از محيط است؛ به‌گونه‌اي‌كه ضمن شناسايي مناسب‌ترين مكان ها براي توسعة گردشگري آن، پهنه‌هاي نامناسب يا در معرض خطر نيازمند حفاظت يا احياء نيز مشخص شوند تا بدين‌ترتيب ضمن طرح‌ريزي براي ارائة بهترين و سودآورترين برنامه‌ها، اصول توسعة پايدار نيز رعايت شود. از‌اين‌رو در پژوهش حاضر، با به‌كارگيري سامانة اطلاعات جغرافيايي (GIS) و فرايند تحليل سلسله‌مراتبي (AHP)، پهنه‌هاي مناسب توسعة گردشگري در شهرستان تالش كه به‌دليل برخورداري از جاذبه‌هاي كم‌نظير طبيعي همچون كوهستان، جنگل‌هاي انبوه، رودخانه، روستاهاي ييلاقي - تاريخي، آبشارها، چشمه‌هاي طبيعي و همچنين سواحل درياي خزر، از منظر اكوتوريسم، توانمندي‌هاي بسيار مناسبي دارد و از شهرستان‌هاي برتر استان گيلان به شمار مي‌رود، به‌ترتيب اولويت مشخص شده‌اند. بدين منظور، پس از تعيين 5 معيار و 27 زيرمعيار براي بررسي پتانسيل‌هاي گردشگري منطقه در قالب پرسش‌نامة مقايسه‌هاي زوجي، به توزيع پرسش‌نامه بين خبرگان و صاحب‌نظران حوزة گردشگري در شهرستان تالش، اقدام شد. پس از ارزش‌گذاري اين معيارها با روش AHP، لايه‌هاي رقومي مربوط به معيارها و زيرمعيارها در محيط GIS تهيه و تلفيق شدند تا درجات تناسب محيطي براي توسعة گردشگري در منطقه مشخص شوند. يافته‌ها بيان مي‌كند 777 كيلومتر مربع از زمين‌هاي شهرستان تالش در طبقة بسيار مناسب و 415 كيلومتر مربع از اين پهنه‌ها در طبقة مناسب قرار دارند؛ به عبارت ديگر، در مجموع، 55 درصد از زمين‌هاي شهرستان تالش شرايط پذيرفتني براي برنامه‌ريزي و توسعة گردشگري دارند. همچنين، بخش مركزي با برخورداري از مساحت 434 كيلومتر مربع از پهنه‌هاي با درجة بسيار مناسب، اولويت اول را براي برنامه‌ريزي توسعة گردشگري به دست آورده است. پس از آن، بخش‌هاي كرگانرود، اسالم و حويق به‌ترتيب در اولويت‌هاي بعدي قرار دارند.
چكيده لاتين :
One of the first steps towards tourism development planning for an area, is to have enough knowledge of the environment. In such a way that in addition to identifying the most appropriate locations for tourism development, the inappropriate areas or those areas at risk and requiring to be protected or revived, be also determined. So that, in addition to planning for offering the best and most profitable programs, the principles of sustainable development, be also preserved. Accordingly, in the current survey, using Geographic Information System (GIS) and Analytic Hierarchy Process (AHP), the appropriate areas for tourism development in Talesh County -Which, due to having unique natural attractions such as mountains, dense forests, rivers, up country-historical villages, waterfalls and natural springs, as well as beautiful beaches of the Caspian Sea, are considered as one of the best counties of Gilan province in terms of having the ecotourism attractions- have been determined based on their priorities. For this porpuse, after setting 5 criteria and 27 sub criteria for evaluating the tourism potentials of the region through the paired comparisons questionnaire, they distributed these questionnaires among tourism experts of Talesh County. After evaluating these criteria using AHP, digital layers related to criteria and sub criteria in GIS system were prepared and combined, so that levels of environmental relevance for tourism development in the area be determined. Based on the findings of the current research, the central district with an area of 434 square kilometers of very appropriate quality, gained the highest priority in terms of tourism development planning. Other districts like Karganrood, Asalem and Haviq, have been allocated the most priorities, respectively.
