پديد آورندگان :
صيدايي، اسكندر دانشگاه اصفهان - دانشكدة جغرافيا - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي , الفتي علي آبادي، هادي دانشگاه اصفهان - دانشكدة جغرافيا - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي , غلامي، عليرضا دانشگاه اصفهان - دانشكدة جغرافيا - گروه جغرافيا و برنامه ريزي روستايي , كرمي، مهرداد دانشگاه علامه طباطبايي، تهران
كليدواژه :
تحليل فضايي , توسعه روستايي , شهرستان صحنه , الگوي تاكسونومي , الگوي موريس , استان كرمانشاه
چكيده فارسي :
نيل به عدالت و تعادل در نظام سكونتگاه‌هاي روستايي كشور مستلزم بررسي و شناخت منابع و امكانات اين سكونتگاه‌ها است. تحليل فضايي توسعه، نابرابري و ميزان محروميت نواحي مختلف و اولويت اقدامات را براي ارتقاي سطح زندگي مشخص مي‌كند. در پژوهش حاضر با بهره‌گيري از 41 شاخص مختلف در ابعاد مختلف زيربنايي، اقتصادي، بهداشتي درماني، فرهنگي - اجتماعي و خدماتي و به‌كارگيري آن‌ها در قالب الگو‌هاي موريس و تاكسونومي و همچنين روش ضريب تغييرات براي تعيين ميزان پراكندگي شاخص‌ها به تحليل نابرابري فضايي توسعة روستايي بين 7 دهستان شهرستان صحنه در سال 1390 پرداخته شده است. نتايج هر دو الگوي به‌كار‌گرفته‌شده به‌صورت يكسان نشان‌دهندة وجود تفاوت در سطح توسعة دهستان‌ها و قرارگيري آن‌ها در سطوح مختلف است؛ به‌طوري‌كه در هر دو الگو، دهستان گاماسياب با ضريب توسعة 66/60 در الگوي موريس و 20/19 در الگوي تاكسونومي و همچنين دهستان حر به ترتيب با ضريب توسعة 20/99 و 87/11 بيشترين و كمترين درجة توسعه‌يافتگي را دارند. بين شاخص‌ها، شاخص‌هاي فرهنگي و اجتماعي با 42/67 و شاخص‌هاي اقتصادي با 53/03 به‌ترتيب كمترين و بيشترين ضريب تغييرات را دارند. تفاوت ضريب توسعه به‌تفكيك شاخص‌ها، بيان‌كنندة وجود تفاوت در سطح توسعة دهستان‌ها از جنبة شاخص‌ها و لزوم انتخاب رويكردهاي مناسب براي تعديل اين نابرابري‌ها است. همچنين ضريب همبستگي بين جمعيت و تعداد روستاهاي داراي سكنه با ضرايب توسعه، به‌ترتيب با 0/509 و 0/07- به دست آمد كه نشان‌دهندة همبستگي مثبت و قوي بين جمعيت و ضريب توسعه‌يافتگي دهستان‌ها است.
چكيده لاتين :
Achieving justice and balance in rural settlements in the country, calls for review and identifying the resources and facilities in these settlements. Spatial analysis of development, identifies the inequality and deprivation in different areas, then prioritizes the necessary measures to improve the living standards. This study, using 41 different indicators in infrastructure, economical, health-medical, cultural-social and service dimensions, and applying them into Moris and Taxonomy Models, also Changes Coefficient Model for identifying the disparity of indexes; has analyzed the spatial inequality of rural development between the 7 districts of Sahne township in 2011. Results of both models have shown different level of development in districts, and placing them at different levels, so that in both models, Gamasyab district with development Coefficient of 66.60 in Moris Model, and 20.19 in Taxonomy Model, as well as Hor district with Coefficient of development of 20.99 in Moris Model and 87.11 in Taxonomy Model, respectively, show the highest and lowest degree of development. Meanwhile, cultural and Social Indicators with 42.67, and economic indicators with 53.03 score, acquired the lowest and highest variation coefficient. Difference in development coefficient of indicators, proves difference in the level of district development in term of indicators and the necessity to take appropriate approaches to moderate these inequalities. Also, the correlation coefficient between population and number of inhabited villages, with the development coefficients, respectively obtained 0.509 and -0.07, indicating a strong positive correlation between population and District development of districts.
