تحليل فضايي نواحي شهر بروجرد از نظر برخورداري از خدمات شهري با الگوهاي تصميم گيري چند معياره

Spatial analysis of Urban Areas in the city of Boroujerd, considering their Enjoyment of Urban Services, using Multi Criteria Decision-Making Models

يكي از موضوعات بررسي در شهرهاي امروزي دستيابي به توسعة پايدار است. از راهكارهاي رسيدن به توسعة پايدار، حفظ تعادل، توازن و هماهنگي بين جمعيت و امكانات و خدمات موجود در شهر است. هدف اين مقاله تعيين ميزان برخورداري هريك از نواحي هفده‌گانة شهر بروجرد از امكانات و خدمات شهري است و روش پژوهش، توصيفي - تحليلي است. ابتدا سرانة وضع موجود هريك از كاربري‌هاي شهري از نقشة تفصيلي براي هريك از نواحي به‌طور جداگانه استخراج و سپس با بهره‌گيري از روش تاپسيس به ارزيابي هريك از نواحي از نظر برخورداري از امكانات و خدمات شهري پرداخته شد. در اين پژوهش سرانة كاربري‌هاي تجاري، آموزشي، فرهنگي، جهانگردي - پذيرايي، بهداشتي - درماني، اداري - انتظامي، فضاي سبز، تأسيسات و تجهيزات و ورزشي در هريك از نواحي، شاخص‌هاي پژوهش و نواحي 17 گانة شهر، گزينه‌ها در نظر گرفته شده‌اند. نتايج به دست‌آمده بيان مي‌كند بيشتر نواحي شهر بروجرد از نظر برخورداري از امكانات و خدمات شهري وضعيت مناسبي ندارند؛ به‌طوري‌كه مي‌توان نواحي شهر را از لحاظ توسعه‌يافتگي در چهار سطح توسعه قرار داد؛ به‌اين‌ترتيب كه ناحية 17 در سطح اول توسعه، نواحي 2، 12 و 15 در سطح دوم توسعه، نواحي 1، 4، 5، 8، 9، 11 و 16 در سطح سوم توسعه و نواحي 3، 6، 7، 10، 13 و 14 در سطح چهارم توسعه قرار دارند؛ بنابراين، توجه به جنبه‌هاي ساختار فضايي شهرها از نظر شاخص‌هاي مختلف خدماتي و شيوة توزيع جمعيت، ضروري به نظر مي‌رسد.

One of the most investigable topics in modern cities is achieving sustainable development. One of the strategies to achieve sustainable development is to preserve the balance and harmony between population, and resources and services available in a city. This paper aims at determining the extent to which, each of the seventeen districts of Boroujerd city enjoys facilities and utilities, while its method is descriptive-analytic. At first, the per capita of the status quo of each urban land use was separately extracted for each area from the detailed map, then, using TOPSIS method, each urban area was evaluated in terms of benefiting urban facilities and services. In the present study, the per capita of urban land use for commercial, educational, cultural, tourism-catering, healthcare-medical, official-disciplinary, green space, facilities and equipment, and sport elements in each area was considered as research indexes; and the 17 city districts considered as alternatives. Results indicate that, considering urban facilities and services, most of the districts in this city, are not in a desirable status. As a result, we can divide the city areas in four levels in terms of development. In this way, the area 17 is placed in the first level of development, areas 2, 12 and 15 in the second level, areas 1, 4, 5, 8, 9, and 16 in the third level, and areas 3, 6, 7, 9, 10, 13 and 14 in the fourth level of development.