بررسي عوامل كالبدي و سياسي - حقوقي تغييرات كاربري اراضي در شهرستان محمود آباد

An Investigation of the physical and political Factors Affecting land Use Changing of Mahmoudabad Town

آگاهي از نسبت كاربري‌ها و نحوۀ تغييرات آن در گذر زمان يكي از مهم‌ترين عوامل در برنامه‌ريزي‌هاست. با اطلاع از نسبت تغييرات كاربري مي‌توان تغييرات آتي را پيش‌بيني كرد و اقدامات لازم را انجام داد. هدف از اين مطالعه، تحليل عوامل تشديدكنندۀ تغييرات كاربري اراضي در شهرستان محمودآباد در سال‌هاي 1357، 1368، 1381 و 1394 است. اين تحقيق ازنظر هدف، كاربردي و ازنظر روش‌شناسي، توصيفي - تحليلي است. به‌منظور گردآوري داده‌هاي موردنياز از دو روش اسنادي و ميداني (از طريق تكميل 220 پرسشنامه) استفاده شد. روايي پرسشنامه را جمعي از استادان دانشگاه تهران تأييد كردند. مقدار آلفاي كرونباخ نيز 90 درصد به دست آمد. به‌منظور ارزيابي ميزان اثر گويه‌‌ها از آزمون كاي اسكوئر و درنهايت براي ارزيابي كلي ابعاد از آزمون T تك نمونه‌اي استفاده شده است. پردازش تصاوير ماهواره‌اي نشان داد كه در سال 1357، 38/48 درصد مساحت شهرستان محمود آباد را جنگل‌ها تشكيل مي‌داده است؛ در صورتي كه در سال 1394، تنها 3/7 درصد شهرستان 262 كيلومترمربعي را جنگل‌ها تشكيل مي‌دهد. يكي از مهم‌ترين عوامل اين تغيير را مي‌توان تبديل جنگل‌ها به اراضي كشاورزي دانست. نتايج حاصل از تحقيقات ميداني نشان داد كه مهم‌ترين عوامل كالبدي تغيير كاربري عبارت‌اند از: توريستي بودن منطقه، فشار توسعۀ شهر، افزايش ساخت‌وساز ويلاهاي اجاره‌اي و گسترش حمل‌ و نقل و ارتباطات. در بعد سياسي-حقوقي نيز عوامل مهم و مؤثر عبارت‌اند از: برخورد ضعيف با قانون‌شكنان، ضعف دستگاه‌هاي اجرايي در اطلاع‌رساني به مالكان زمين‌هاي كشاورزي دربارۀ نوع كاربري و ممنوعيت تغيير كاربري، ضعف نظارت دستگاه‌هاي دولتي، و فساد اداري و باندبازي بين برخي از كاركنان. درنهايت پيشنهاد‌هايي براي جلوگيري يا حداقل كند كردن روند موجود ارائه شده است.

Nowadays, uncontrolled land use changing is one of the major challenge of the agricultural section of Iran, Hence, a big part of agricultural lands and also forest lands turned out of production cycle and natural resource. The research method applied in this study was descriptive-analytical and which analyzed Physical and political variables as effecting factors on land use changing. The results obtained from the satellite pictures during from nineteen seventy-seven to Two thousand and fifteen indicated that, forest lands decreased from thirty eight percent to three percent. While the surface area of construction increased from six percent to eighteen percent. As well, political factors was more efficient from social factors. . Poor encounter with law breakers, Administrative weakness in informing the owners of agricultural land, Lack of government monitoring, Corruption and bands playing between some staff were the mail factor that influenced land use change. in the end we assume some proposition for land use extreme change problems.